Tekrarlanabilirlik krizi ve geçerlilik krizi kıskacındaki psikoloji ve sosyal bilimlerde krizden çıkış için öne çıkan iki trend: “Yeni istatistik” ve “Bayesyen istatistik”
Künye
Kara, E. (2023). Tekrarlanabilirlik krizi ve geçerlilik krizi kıskacındaki psikoloji ve sosyal bilimlerde krizden çıkış için öne çıkan iki trend: “Yeni istatistik” ve “Bayesyen istatistik”. Anadolu Journal of Educational Sciences International (AJESI), 13 (2), 599-624.Özet
Başta psikolojinin ana aktörlerinden olduğu ve sosyal bilimlere sirayet eden tekrarlanabilirlik krizi ve p-değerinin sorgulanması son 10 yılda en çok tartışılan konulardan olmuştur. Son yapılan çalışmalar tekrar edilebilirlik krizinin sadece sosyal bilimler ile sınırlı kalmadığı temel bilimlerde etkili olduğunu göstermiştir. Bütün bunlara ek olarak yine psikoloji temelli başlayan teori ve geçerlilik krizi tartışmaları başlamıştır. Bütün bu tartışmalar genel olarak tüm bilim alanlarında özel olarak psikoloji ve sosyal bilimlerde yöntem, uygulanan istatistiksel analizler, örnekleme ve araştırma pratiklerinin değişimine yol açmıştır. Bu çalışma kapsamında kısaca tekrarlanabilirlik ve geçerlik krizlerine değinilecek ve krizden çıkış yolları kapsamında kullanılan istatistiksel yöntemler bağlamında önerilerde bulunulmuştur. Krizlerin sebeplerinden biri olarak gösterilen p-değerinin kötüye ve yanlış kullanımı öne çıkmaktadır. Bunun önüne geçebilmek için iki önemli yaklaşım önerilmektedir. Bunlardan ilki “yeni istatistik” (the New Statistics) olarak da adlandırılan ve klasik hipotez testinde etki büyüklüğü, güven aralığı ve meta-analizin belirsizlik tahminlemede kullanılmasına dayanan trenddir. İkincisi ise klasik istatistik yerine Bayesyen istatistiği öneren trenddir. Klasik istatistikten Bayesyen yöntemlere geçmek genel olarak büyük örneklem oluşturmanın zor olduğu, kategorik ve kayıp verinin yaygın olduğu ve çok değişkenli normalliği sağlamanın oldukça zor olduğu sosyal bilimlerde yararlı olacaktır. Bayesyen yaklaşım özellikle önsel bilgiyi kullanarak sonsal dağılımlar elde etmesi ve küçük örneklemde de daha doğru sonuçlar vermesinin etkisi ile bu krizin istatistik boyutuna büyük bir yenilik ve fayda getirecektir.
Kaynak
Anadolu Journal of Educational Sciences International (AJESI)Cilt
13Sayı
2Bağlantı
https://hdl.handle.net/11421/27987Koleksiyonlar
- Cilt:13 Sayı (2) [17]
İlgili Öğeler
Başlık, yazar, küratör ve konuya göre gösterilen ilgili öğeler.
-
Sınıflar arası mücadelede yeni bir dönemeç: Türkiye'de 2008 krizi
Müftüoğlu, Özgür; Özgün, Yasemin (2010)Türkiye ekonomisinin küresel kapitalizme eklemlenme süreci büyük ölçüde ekonomik krizlerin zorladığı koşullar içerisinde gerçekleşmiştir. 2008 krizinin de diğerleri gibi küresel kapitalizme eklemlenme yolunda yeni bir ... -
Türk Bankacılık Sektörünün 2008 Küresel Finansal Krizi Sürecinde Veri Zarflama Analizi İle Etkinlik Analizi
Torun, Kuban Nur; Özdemir, Ali (2015)Bu çalışmada finansal krizin yaşandığı ve aşırı para arzının olduğu 2008-2013 yılları arasında Türkiye' de faaliyet gösteren mevduat bankalarının etkinlikleri araştırılmıştır. 2008-2013 yıllarına karşılık gelen zaman dilimi ... -
Türk Basınında İran Nükleer Krizi’nin Sunumu: Haberlerin Çerçevelenmesi
Kılıç, Deniz (2007)İran nükleer faaliyetlerini yeniden başlattığını dünya kamuoyuna duyurduktan sonra ABD, İran’ın asıl amacının kitle imha silahları geliştirmek olduğunu iddia etmiş ve İran’ın nükleer çalışmalarını durdurması yönünde ...