Vakıf üniversitelerinin ekonomik etkinliğinin öğrenci sayısı ve gelir değişkenleri bağlamında incelenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı; 55 vakıf üniversitesi kapsamında 2004-2016 yılları arasında her yıl hazırlık ve birinci sınıflar için beklenen ve gerçekleşen öğrenci sayıları ile beklenen ve gerçekleşen gelirlerin bir analizini yapmaktır. Araştırma kapsamında, 2016 yılı itibariyle Türkiye’de hizmet vermekte olan toplam 55 vakıf üniversitesine ilişkin öğrenci kontenjanları ve bu kontenjanlara yerleştirilen öğrencilerden sağlanan gelir miktarları, 2004-2016 yılları arasındaki veriler bağlamında analiz edilmiştir. Her bir grup için ayrı olarak yürütülen Wilcoxon İşaretli Sıralar testleri sonucunda, üniversitelerin bekledikleri ve elde ettikleri ortalama gelirler arasındaki farkın istatistiksel olarak anlamlı olduğu görülmüştür. Her bir grupta bulunan üniversiteler için genel bir değerlendirme yapıldığında, üniversitelerin hedefledikleri mali kazanca ulaşamadıkları söylenebilir. Bu sonuç, ayrıca doluluk oranlarının her bir kategorideki üniversiteler için ortalama olarak %70 civarında olmasıyla da paralellik göstermektedir. Kruskall Wallis H testi sonucunda üniversitelerin ortalama doluluk oranlarının, hizmet yıllarına göre anlamlı bir farklılık göstermediği görülmüştür. Genel olarak her üç hizmet yılı kategorisinde yer alan üniversitelerin aktif oldukları yıllardan itibaren ortalama doluluk bakımından %70’lik bir hedefi tutturdukları görülmektedir. Ortalama TL gelir miktarları için yapılan Kruskall Wallis H Testi sonucunda ise en az iki hizmet yılı kategorisi arasında anlamlı bir farklılık tespit edilmiştir. İkili karşılaştırma testleri sonrasında bu anlamlı farklılığın 10 yıl ve üzerinde geçmişe sahip üniversiteler ile diğer iki kategoride yer alan üniversiteler arasında olduğu görülmüştür. 6-10 yıl ile 5 yıl ve altı kategorilerinde yer alan üniversitelerin ortalama gelirleri ise anlamlı bir farklılık göstermemiştir.

The purpose of this study is to analyse the data of 55 foundation universities between 2004 and 2016 academic years in terms of the expected and realised number of students and income of preparatory and first grade classes. The placement quotas allocated for the students and the amount of income from those registered to these quotas between 2004 and 2016 within 55 foundation universities by the year of 2016 have been analysed within the study. As a result of Wilcoxon signed ranks test, it has been found that there is a statistically significant difference between the expected and realised average income levels of the universities. Accordingly, it could be stated that the universities in each group could not achieve the income levels they targeted. This result is parallel with the fact that the student quotas of the universities in each group have barely filled up to 70%. As a result of Kruskal Wallis H test, it has been found out that there is not a significant difference between the student occupancy rate and the year of service of universities. Generally speaking, it could be inferred that the universities from three different categories sorted in terms of the year of service have achieved 70% student occupancy rate since they started their education and training activities. According to the results of Kruskal Wallis H test applied to the average income of the universities, there has been found a statistically significant difference within ‘minimum two years of service’ group. Paired comparison test has indicated that there is a significant difference between the universities that has over 10 years of service and those within other groups. There is not a significant difference in terms of average income between the universities having 6-10 years of service and 5 or less years of service.