Siklosporin A içeren mikromülsiyon formülasyonunun geliştirilmesi ve in vitro değerlendirilmesi

Abstract

Çalışmanın amacı, pratik olarak suda çözünmeyen bir etkin madde olan siklosporin A'nın etkin ve kararlı y/s tipi mikroemülsiyon formülasyonunu hazırlayarak, oküler kullanım için uygun yeni bir mikroemülsiyon formülasyonunun hazırlanıp, geliştirilmesidir. Bu amaçla, oküler kullanıma uygun, biyolojik olarak kabul edilebilir mikroemülsiyon bileşenleri seçilmiştir. Daha sonra literatürlerde belİrtildiği şekilde y/s tipi mikroemülsiyon formülasyonu hazırlanmıştır. Elde edilen bu mikroemülsiyon formülasyonu, saydam ve kararlı bir formülasyondur. Kararlılığı, mikroemülsiyon sisteminin damlacık boyutu dağılımından takip edilebilmektedir. 6 ay'dan uzun süre değişik ortamlarda saklanan mikroemülsiyon sistemlerinin damlacık boyutu dağılımında herhangi bir değişim görülmemiştir. Siklosporin A, immünosüpresif etkili bir etkin maddedir. Molekül ağırlığının büyük olması nedeniyle oldukça yüksek lipofiliteye sahiptir. Siklosporin A, endojen üveit'de, nefrotik sendromda, romatoid artritte ve özellikle kuru göz sendromunda kullanılmaktadır. Ancak, bu etkin maddenin piyasada oral kullanımlı preparatlarının bulunmasına karşın göze uygulanabilecek herhangi bir formülasyonu bulunmamaktadır. İşte tüm bu nedenlerden dolayı etkin madde olarak siklosporin A seçilmiş; ve bu etkin maddenin de mikroemülsiyon formülasyonun uygun olacağı düşünülmüştür. Mikroemülsiyon formülasyonu, yağlı faz olarak izopropil miristat, yüzey etkin madde olarak Montanox 60® (Polisorbat 60®, Tween 60®), yardımcı yüzey etkin madde olarak da polietilen glikol 400 ve distile su kullanılarak hazırlanmıştır. Mikroemülsiyonların fiziksel görünüş, faz ayrışması, damlacık büyüklüğü, kırılma indisi, elektriksel iletkenlik ve pH gibi fiziksel özellikleri farklı sıcaklıklarda (4°C, 40°C, 40°C + %60 RH, 25°C) saklanarak belirlenmiştir. 4°C'de saklanmış mikroemülsiyon formülasyonlarının damlacıkları arasında görülen aglomerasyon nedeniyle, bu ortamda saklanmış formülasyonun kararlı olmadığı sonucuna varılmıştır. Yaptığımız bu çalışma sonucunda, mikroemülsiyonlar, kararlı olmaları, saydam olmaları ve etkin maddenin yapısını bozacak herhangi bir olumsuzluğa neden olmaması gibi farmasötik özelliklere sahip olması nedeniyle, sik1osporin A gibi suda çözünürlüğü zayıf, yüksek oranda lipofilik özellikli bir etkin maddenin oküler amaçlı kullanılması için uygun taşıyıcı sistemler olarak kabul edilebileceği belirlenmiştir. Ayrıca, y/s tipi mikroemülsiyonların saydam oldukları, göze uygulandıktan sonra hastanın görmesini olumsuz olarak etkilemeyeceği dÜşünüldüğünde, oldukça önemli bir farmasötik taşıyıcı sistemlerdir.