Havacılıkta gönüllü raporlama davranışının mesleki farklılıklar açısından değerlendirilmesi

Abstract

Örgütsel sessizlik, örgütsel davranış yazınında işgörenlerin duygularını, düşüncelerini ya da fikirlerini dile getirmemeyi tercih etme şeklinde tanımlanmaktadır. Bu kavram, havacılık emniyeti bağlamında gönüllü raporlama yapmama şeklinde karşılık bulmaktadır. Çalışmanın amacı, farklı havacılık faaliyetlerinde çalışan işgörenlerin raporlama davranışlarında mesleki farklılıklarının rol oynayıp oynamadığını ortaya koymaktır. Bu kapsamda çalışma yaşamlarına Türkiye’de devam eden pilot, havaaracı bakım teknisyeni ve hava trafik kontrolöründen toplamda 538 katılımcının yer aldığı veri seti elde edilmiştir. Elde edilen veriler SPSS Statistics 23 ile SPSS AMOS 23 programı ile analiz edilmiştir. Analiz sonucu havacılık çalışanlarının mesleklerinin, gönüllü raporlama davranışları üzerinde etkili olduğu tespit edilmiştir. Buna göre hava trafik kontrolörlerinin, havaaracı bakım teknisyenleri ve pilotlara nazaran daha az gönüllü raporlamada bulundukları sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmada ayrıca ilgili havacılık çalışanlarının, yaklaşık %20’sinin gördükleri emniyetsiz durumlar ya da emniyeti arttırıcı önerilerle ilgili gönüllü raporlamada bulunmadıkları sonucuna ulaşılmıştır. Buna ek olarak gerçekleştirilen korelasyon analizleri sonucuna göre, gönüllü raporlamamayı oluşturduğu düşünülen her bir alt boyutun birbirleriyle istatistiksel açıdan pozitif yönlü güçlü ilişkiler içinde olduğu tespit edilmiştir.