Faculties' information and communication technologies action competencies

Abstract

Problem durumu BİT eylem yeterliliğini, “bireylerin fark ettikleri toplumsal sorunları çözebilecek demokratik eylemleri seçme ve gerçekleştirmede kişisel çıkarlarını gözetmeksizin BİT yeter liklerini etkin bir biçimde işe koşma kapasite ve motivasyonları” şeklinde tanımlamaktadır. Görüldüğü gibi BİT eylem yeterliliği, diğer eylem yeterliliği alanlarının aksine sadece BİT alanında ortaya çıkan toplumsal sorunların çözümüne değil; BİT - toplum il işkisi tarafından etkilenme potansiyeline sahip tüm sorunlarla ilgilenen bir kavramdır. Odabaşı (2010) BİTler ile yakın ilişkide olan ve bu ilişki sonucu dönüşümler geçiren alanları (aile, sağlık, iletişim, medya, hukuk, bilimsel araştırma, öğretme – öğrenme süreci, vatandaşlık, üretim – tüketim) belirlemiştir. Bu alanlar aynı zamanda BİT eylem y eterliliğinin faaliyet alanlarıdır. Yukarıda sıralanan alanları da göz önüne alarak BİT alanında çalışanlarından beklenen, teknoloji alanında yetkin olmaları ve fark ettikleri toplumsal sorunlara teknolojiyi etkili ve verimli şekilde kullanarak çözüm sağla malarıdır. Eylem yeterliliğinin özellikle toplumu etkileme potansiyeli yüksek olan öğretmenlere kazandırılmasının önemli olduğu düşünülmektedir. BİT eylem yeterliliği bağlamında da BİT konusunda okuryazarlığı ve hazır bulunuşluğu yüksek olan Eğitim Fakült esi Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi (BÖTE) Bölümü öğretim üyelerinin bu konudaki yeterliklerinin büyük önem taşıdığı düşünülmektedir. Araştırmanın Amacı Eurasian Journal of Educationa l Research 262 Bu çalışmanın amacı BÖTE bölümü öğretim üyelerinin BİT eylem yeterliliği düzeyleri ile BÖT E bölümü öğretim üyelerinin BİT eylem yeterliklerinin cinsiyetlerine, mesleki kıdemlerine, akademik unvanlarına ve mezun oldukları lisans programlarına göre değişip değişmediğini belirlemektir. Yöntem Tarama modelinde desenlenen araştırmaya 32 farklı ünive rsitenin BÖTE bölümlerinde görev yapan 83 öğretim üyesi katılmıştır. Veri toplama aracı olarak araştırmacıların geliştirdiği 44 maddeden oluşan, güvenirlik katsayısı 0.98 olan ve tek faktörlü bir yapı sergileyen Bilgi ve İletişim Teknolojileri Eylem Yeterl iliği Ölçeği kullanılmıştır. Bulgular BİT eylem yeterliliği bağlamında BÖTE bölümü öğretim üyelerinin ortalama değerleri 3.95’tir (SS=.54). Elde edilen ortalamanın her zaman ile hiçbir zaman seçeneklerinin tam ortasına tekabül eden 3 değerinin anlamlı dere cede üstünde olduğu gözlemlenmektedir (t (82) =15.940; p<.001). Bir başka deyişle BÖTE bölümü öğretim üyeleri BİT eylem yeterliği göstergelerini sıklıkla gerçekleştirmektedirler. 56 erkek, 27 kadın öğretim üyesinin katılım gösterdiği uygulama sonucunda erkek ve kadın öğretim üyeleri arasında BİT eylem yeterliliği bağlamında anlamlı bir fark gözlemlenememiştir. Bir başka deyişle kadın ve erkek öğretim üyelerinin BİT eylem yeterliği düzeyleri benzerdir. 83 kişilik bir örneklemle çalışılmasına rağmen kıdem ve B İT eylem yeterliliği arasında - 0.241 büyüklüğünde negatif bir korelasyon katsayısı hesaplanmış, bu değer 0.028 düzeyinde anlamlı bulunmuştur. Yani kıdem arttıkça BİT eylem yeterliliği değeri düşmektedir. Bir başka deyişle öğretim üyelerinin mesleki kıdemle ri arttıkça BİT eylem yeterliği göstergelerini daha az sergilemektedirler. Öğretim üyelerinin akademik unvanları arasında BİT eylem yeterliliği bağlamında anlamlı bir fark gözlemlenmemiştir (F (2,80) =1.530, p ? .05). Ayrıca öğretim üyelerinin mezun olduklar ı lisans programlarına göre gruplar arasında anlamlı bir fark bulunmadığı gözlemlenmiştir (F (5,77) =.173; p ? .05 ). Tartışma ve Sonuç Başta BÖTE bölümü öğretmen adayları olmak üzere tüm öğretmen adaylarına rol model olacak öğretim üyelerinin BİT eylem yeterl ilikleri örneklerini sıklıkla gerçekleştirmeleri, öğretim üyelerinin toplumsal sorumluluklarının yüksek olmasıyla yorumlanabilir. Veri toplama aracındaki maddeler bazında gerçekleştirilen değerlendirmeler çerçevesinde BİT önderliği gerektiren hukuk, özel e ğitim, e - demokrasi, çevre ve e - devlet uygulamalarına ilişkin maddeler diğer maddelere göre daha düşük değerler almıştır. Bu durum öğretim üyelerinin ilgili konularda daha geride olduklarının ve bu alanların daha fazla önem verilerek üzerine eğilinmesi gere ken alanlar olduğunun göstergesidir. Bu bağlamda sözü edilen alanlarda öğretim üyelerinin farkındalıklarının artırılmasına yönelik toplantıların yapılması gerektiği söylenebilir. Araştırmada aynı zamanda katılımcıların cinsiyetleri ile BİT eylem yeterlilik leri arasında anlamlı bir farklılık ortaya çıkmamıştır. Öğretim üyelerinin eğitim düzeyi ve alan uzmanlığı bağlamında homojen ve üst düzey bir grup olmaları, cinsiyetten kaynaklanacak farkların en aza inmiş olmasında etken olabilir. Öte yandan böylesine ö nemli bir konuda anlamlı bir cinsiyet farkı gözlemlenmeksizin olumlu ortalamalarla karşılaşılması sevindiricidir. Araştırmada ortaya çıkan bir diğer bulgu mesleki kıdemin artmasıyla BİT eylem yeterliliği değerinin düştüğüdür. Bu olumsuz tablo, yani mesleki kıdem yılı arttıkça BİT eylem yeterliliğinin düşmesi öğretim üyelerinin akademik eskimişlik düzeyleri ile açıklanabilir. Ancak eskimişlik ile ilgili yeni çalışmalar gerçekleştirmeden böyle bir yargıyı dayanak olarak kullanmak bu aşamada sağlıklı olmayabil ir. Ayrıca bu durum artan yaşa göre katılımcıların BİT kullanımlarının azalması ve BİT kullanım yetkinliklerinin düştüğü şeklinde de yorumlanabilir. Araştırmada ele alınan bir başka değişken olan akademik unvan ile BİT eylem yeterliliği arasında anlamlı bi r farklılık bulunmamıştır. Bu sonuç mesleki kıdem değişkeninde ortaya çıkan sonuç ile paralellik göstermemektedir. Bir başka deyişle BİT eylem yeterliliği düzeyini meslekteki kıdem yordamakta, ancak akademik unvan yordamamaktadır. Dünyada sağlık, çevre gib i konularda sıklıkla çalışılan eylem yeterliliğinin BİT alanına uyarlanmasıyla ortaya çıkan BİT eylem yeterliliği alanda çok yeni bir kavram olduğundan bu kavramın kapsamını, uygulama örneklerini kapsayan bilgilendirici toplantılarının farklı hedef kitlele rle gerçekleştirilmesi gerektiği söylenebilir. Ayrıca benzer çalışmalar farklı örneklem gruplarıyla gerçekleştirilerek BİT eylem yeterliliğine ilişkin yeni bilgilerin edinilmesine dolayısıyla alanyazın oluşturulmasına katkıda bulunabilir.

Problem Statement: Information and Commu nication Technologies Action Competence (ICTAC) is defined as individual's motivation and capacity of using information and communication technologies (ICTs) in course of critically selecting and conducting possible democratic actions that may solve socie tal problems related or not related to ICTs&amp;#8221;. In contrast to other fields of action competence, ICTAC is a term that deals with not only solving society - wide problems in ICT field but also all problems having potential of being affected by ICT - society rela tion. Faculties from department of Computer Education and Instructional Technology (CEIT) have significant roles in the process of helping individuals acquire ICTAC. Purpose of Study: The aim of this research is to determine ICTAC levels of faculties from CEIT departments and whether faculties' ICTAC differed with regard to their gender, seniority, academic title, and bachelor's degree. Method: The study was conducted with the use of singular and relational survey methods, and the study group included 83 f aculties studying at CEIT departments of 32 different universities in Turkey. Data collected through the ICTAC Scale developed by researchers. This is a single factor scale with 0.98 reliability coefficient. Findings: Faculties frequently performed action competence examples given in data collection tool, faculties' ICTAC did not differ with regard to their gender, academic title, and bachelor's degree and faculties' ICTAC decreased while their seniority increased. Discussion and Results: Results suggested no significant difference between participants' ICTACs with respect to gender. While there is a tendency to reveal gender differences within techno - centric studies this study is an exception. Gender differences may be minimized by the fact that faculties a re well educated and relatively homogenous with regard to field expertise. However revealing no significant gender differences and higher means is a positive finding. Another essential finding of this study is negative correlation between ICTAC and seniori ty. This finding can be explained by faculties' academic obsolescence. However this assertion needs further examination. Furthermore this can also be attributed to older faculties' lower ICT uses and competencies. There is also no significant difference wi th respect to participants' BA fields. A possible explanation to no significant difference results may be the fact that ICTAC deals with societal problems in which solution processes are not affected by these variables.