Ca(OH)₂ Süspansiyonları ile SO₂ Gideriminde Bazı Katkı Maddelerinin Etkisi

Abstract

In this study, SO₂ has been absorbed from flue model gas which has flow rate about 25 L/min and prepared with an amount of 10000 ppm SO₂ in air by aqueous 6,6% Ca(OH)₂ suspension in a bubble column reactor. To observe the effects of additives on SO2 removal efficieny, the adipic acid, acetic acid, and citric acid or magnesium sulfate were added as additives into the aqueous CaSO₃ suspension having 3 L volume and a temperature about 25°C or 50°C. These organic acids have increased Ca²⁺ usage because of their pH regulation effects while mangan sulfate increases CaSO₃ oxidation because of its catalytic effect in this suspension. The SO₂ compositions at the exit of the reactor and pH of the absorption medium have been measured continuously. Ca²⁺ analyses of the samples taken from the system with certain times have been performed by EDTA titrimetric method using muresside as indicator. Taking into account the increases in Ca²⁺ usage and in the oxidation yield of CaSO₃, the adipic acid with a concentration 0.01 mol/L has been decided as the most adequate additive.

Bu çalışmada, SO₂ kabarcıklı bir kolon reaktörde %6,6 Ca(OH)₂ süspansiyonları ile hava içerisinde 10000 ppm SO₂ içerecek şekilde hazırlanan ve akış hızı 25 L/dak olan atık model gazdan absorplanmıştır. SO₂ giderimindeki etkilerini görebilmek için 3 L hacim ve 25°C veya 50°C sıcaklıktaki Ca(OH)₂ süspansiyonuna katkı maddesi olarak adipik asit, asetik asit ve sitrik asit ve mangan sülfat eklenmiştir. Mangan sülfat katalitik etkisiyle CaSO₃ oksidasyonunu artırırken organik asitler pH düzenleyici etkileri ile Ca²⁺ kullanımını artırmıştır. Reaktör çıkışındaki SO₂ derişimi ile absorpsiyon ortamının sıcaklık ve pH’ı sürekli olarak ölçülmüştür. Belirli süre ve miktarlarda sistemden numune alınarak indikatör olarak müreksidin kullanıldığı standart EDTA titrimetrik metodla Ca²⁺ analizi yapılmıştır. Ca2t kullanımındaki ve CaSO₃ okidasyonundaki artış göz önünde bulundurularak en uygun katkı maddesinin 0,01 mol/L derişiminde adipik asit olduğuna karar verilmiştir.