Yayın Etiği Üzerine

Abstract

Bu yazıda, genel olarak bilim etiğinin önemli temalarından birisi sayılan yayın etiği konu edilmiştir. Bilimsel bilgi üretiminin her aşamasında dikkate alınması gereken etik ilkeler bulunmaktadır. Zarar vermemek, aydınlatılmış onam, gizlilik ... gibi başlıcalarını sayabileceğimiz bu ilkeler arasında en önemlilerinden birisi dürüstlüktür. Bu, konumuz bağlamında bir araştırmanın yapılmasında ve yayınlanmasında sergilenecek dürüstlük olarak dile getirilebilir. Bu yazıda, yayın etiği ve yayın sürecinin temel etik sorunları üzerinde durulmuştur. Araştırıcı boyutunun yanısıra, yayın etiği konusunun "editörlük" düzeyinde de etraflıca ele alınmasının gerektiği vurgulanmıştır. Uluslararası platformda tanımları saptanmış olan bilimsel aldatmaca türleri üzerinde durularak, bu durumun önlenmesinde etik eğitiminin önemi dile getirilmiştir.

As generally accepted, the universality of science apparently makes necessary the standardization of the moral values involved in this activity and the attainment of a general concensus on its morals, as well as an agreement as regards its methodology and semantics. Scientific research is one of the prime examples among human activities, where serious moral issues arise. In this paper, publishing ethics and basic problems of this field are mentioned. Some key concepts, like not to give harm, informed concent, confidentiality and honesty are introduced. Especially the importance of honesty is emphasized. Finally, stressed the importance of "editorial ethics" and some examples of scientific misconduct, like "desk-research", "piracy" and "plagiarism" are evaluated in the light of international concensus; the importance of ethics education for scientists to prevent the scientific misconduct.