Anadolu’da Selçuklu Dönemi Yerleşme Tipolojileri -I-Pazar yada Panayır Yerleşmeleri

Abstract

Bu araştırmanın amacı, Anadolu’da Selçuklu döneminde milletlerarası ticarete dayanan ekonomi politikalarının mekânsal yansıması olarak, Sultan ya da hatunlar veya emirler tarafından vakıf yoluyla kurulan anıtsal-kamusal hizmet yapıları ile gelişen pazar ya da panayır yerleşmelerinin mekânsal gelişim süreci ve yerleşim tipolojisinin belirlenmesi ve demografik-ekonomik çözümlemelerine dair çıkarımlar yapılmasıdır.

Araştırmanın bir başka boyutu da, Anadolu’da Selçuklu dönemi pazar ya da panayır yerleşme geleneğinin Türk yerleşim kültürü kapsamında tarihsel kökenlerinin araştırılmasıdır.

Araştırma, vakâyî-nâme ve vakfiye gibi dönemin özgün tarihi kaynakların mimari ve arkeolojik buluntular eşliğinde irdelenmesi ve elde edilen bulguların harita ya da plânlar üzerine aktarılmasına dayanan bir yöntem kurgusu içinde ele alınmıştır.

It is considered that fairgrounds and bazaars in Anatolia during the Seljuk period were the spatial reflections of the economical policies based on the international trade. The paper is aimed to determine the settlement typology and analyze demographical-economical size of bazaars or fairgrounds developed by means of the monumental-public buildings that were founded by Seljuk Sultans or Emirs using waqfs. Another dimension of the study is to examine the historical backgrounds of the bazaar or fairground tradition in Anatolia during Seljuk period.

In this study, a methodology is considered that based on the plans and maps transferred from the historical sources such as waqffiyye or chronicles and archaeological-architectural inheritances..