Avrupa Birliği-Rusya ilişkileri ve Karadeniz Jeopolitiği

Abstract

Rusya’nın, her ne kadar Asya kıtasında çoğunlukla toprakları var olsa bile, Rusya, neticede siyasi, ekonomik ve tarihiyle Kıta Avrupa’sına ait olan bir ülke olduğu gerçeğini değiştirmez. Avrupa siyasi tarihine geçmişten günümüze bir perspektiften bakıldığında Rusya, Avrupalı devletler içerisindedir. İkinci Dünya Savaşı sonrasında Avrupa’nın bütünleşme gerekliliğiyle yola çıkan birkaç devletin, Avrupa Birliği’ne (AB) giden ve döşenen taşların neticesinde birlik olduğudur. Nihayetinde İkinci Dünya Savaşıyla oluşan çift kutuplu dünya siyasetinde, AB’nin ‘batı’ bloğu, Rusya’nın ise ‘doğu’ bloğu içerisinde yer aldığıdır. Soğuk Savaş Dönemi boyunca AB’nin Rusya ile bazen inişli-çıkışlı, bazen de krizleri tırmandıran ilişkileri olmuştur. Nihayetinde 21’inci yüzyılda AB-Rusya ilişkilerinin ivme kazandığını ve bunun daha fazla ekonomik anlamda ilerlediğidir. Ne var ki, Rusya’nın 2014 yılında Kırım işgali ve Ukrayna’da yaşanan siyasi gelişmeler, var olan AB-Rusya ilişkilerinin Atlantik tarafından müdahaleleriyle farklı bir girizgâha girdiğidir. Hakeza, Rusya-Ukrayna savaşı ABD’nin de istediği şekilde ilerlemektedir, bu da AB’nin Rusya ile olan tüm ekonomik ilişkilerini etkiledi. Özellikle Rusya-Ukrayna savaşının Karadeniz Jeopolitiğinde birçok veçheleriyle AB’nin üyeleri olan Romanya ve Bulgaristan içinde önem arz ettiğidir. Bundan dolayıdır ki, Karadeniz Jeopolitiğinin AB-Rusya ilişkilerinde stratejik öneme haiz olduğudur.