Yedinci sınıf öğrencilerinin okuma stratejilerine ilişkin bilişsel farkındalıklarının problem çözmeye yönelik yansıtıcı düşünme becerilerini yordama düzeyi

Abstract

Bu araştırmada 7. Sınıf öğrencilerinin okuma stratejilerine ilişkin bilişsel farkındalıkları ile matematikte problem çözmeye yönelik yansıtıcı düşünme becerileri arasındaki yordamsal ilişkileri belirlemek amaçlanmıştır. Araştırmaya 310 yedinci sınıf öğrencisi katılmıştır. Araştırmada veriler Kızılkaya ve Aşkar (2009) tarafından geliştirilen “Problem Çözmeye Yönelik Yansıtıcı Düşünme Becerisi” ölçeği ve Karatay (2009) tarafından geliştirilen “Okuma Stratejileri Bilişsel Farkındalık Ölçeği” kullanılarak toplanmıştır. Araştırma verileri 2021-2022 yılı ikinci yarıyıl döneminde Ankara ili Sincan ilçesindeki ortaokullardan elde edilmiştir. 7. Sınıf öğrencilerinin okumaya ilişkin bilişsel farkındalıklarının matematikte problem çözmeye yönelik yansıtıcı düşünme becerilerini ne düzeyde yordadığını belirlemeyi amaçlayan araştırma sorusu kapsamında yordamsal araştırma modeli kullanılmıştır. İki değişken arasındaki ilişkileri belirlemek için Pearson Korelasyon Analizi; okuma stratejileri bilişsel farkındalık ölçeğinin toplam puanının ve alt boyutlarının puanlarının problem çözmeye yönelik yansıtıcı düşünme becerileri toplam puanını ne ölçüde yordadığını belirlemek için çoklu regresyon analizi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda yedinci sınıf öğrencilerinin okuma stratejilerine ilişkin bilişsel farkındalıklarının problem çözmeye yönelik yansıtıcı düşünme becerilerini anlamlı bir şekilde yordadığı ve toplam varyansın %42’sini açıkladığı sonucuna ulaşılmıştır. Regresyon katsayılarının anlamlılığına bakıldığında ise okuma stratejilerine ilişkin bilişsel farkındalığın alt boyutları olan planlama, düzenleme ve değerlendirme boyutlarının problem çözmeye yönelik yansıtıcı düşünme becerisinin anlamlı bir yordayıcısı olduğu görülmektedir. Araştırmada, okuma sürecinde gerçekleştirilen bilişsel süreçlerin öğrencilerin matematikte problem çözmeye yönelik yansıtıcı düşünme becerisini anlamlı bir şekilde etkilediği sonucuna ulaşılmıştır.