Okul müdürleri ve öğretmenlerin profesyonel sermayesi: Bir literatür incelemesi

Abstract

Profesyonel sermaye, gerek eğitim yönetiminde gerekse diğer disiplinlerde yeni bir kavram olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu alanyazın taramasının amacı, başta eğitim yönetimi olmak üzere eğitim bilimlerinde profesyonel sermaye konulu çalışmaları incelemektir. Araştırmada doküman incelemesi kullanılmıştır. Profesyonel sermayeyi ele alan çalışmaların kavrama yüklediği anlam ve kavramın boyutları tartışıldıktan sonra; söz konusu çalışmaların amaç, yöntem, evren, örneklem, bulgu ve sonuçlarına odaklanılmıştır. Kısa bir geçmişe sahip profesyonel sermaye kavramının gelişim seyrini gözlemleyebilmek amacıyla ele alınan çalışmaların kronolojik olarak incelenmesi tercih edilmiştir. Hargreaves ve Fullan’a ait (2012) Professional capital: transforming teaching in every school adlı eserin yayımlanmasıyla birlikte profesyonel sermaye kavramı yeni bir boyut ve anlam kazanmıştır. Bu dönemden sonra profesyonel sermaye kavramı; beşeri sermaye, sosyal sermaye ve karar verme sermayesinin bileşkesi anlamında kullanılmaya başlamış ve eğitim yönetimi alanında profesyonel sermaye teorik çerçevesiyle ilişkili çalışmalar artmıştır. Bununla birlikte araştırmaların çoğunun birkaç ülkeyle sınırlı olması, kavramın ve çalışma sahasının henüz yeterince küreselleşmediğini göstermektedir. Türkçe literatürde de konuyla ilgili çok sınırlı sayıda çalışma bulunmaktadır. Bu nedenle, göreli olarak yeni bir kavram olan profesyonel sermaye ile ilgili araştırmaların derlendiği ve kısaca özetlendiği bu çalışmanın, genel olarak eğitim ve özel olarak ise eğitim yönetimi alanındaki araştırmacılar için, kavramın daha derinlemesine incelenmesi ve geliştirilmesi açısından önemli olduğu ifade edilebilir.