Okul öncesi dönemde müzik eğitimine yönelik araştırmaların incelenmesi

Abstract

Çocukların yaşamında önemli yeri olan müzik eğitimi konusunda dünyada birçok çalışmanın yapıldığı çocukların gelişim alanlarını desteklemede müzik eğitiminin önemine dikkat çekildiği görülmektedir. Ülkemizde okul öncesi eğitim sürecinde önemli yeri olan müzik eğitimi konusunda ne tür araştırmalar yapıldığı ve bu araştırmaların hangi kapsamda gerçekleştirildiğini belirlemeye yönelik bir çalışma yapmak bu bağlamda önem kazanmaktadır. Çalışmada bu amaçla, ülkemizde 2000 yılından günümüze dek yapılan okul öncesi dönemde müzik eğitimi konulu araştırmalar incelenmiştir. Toplamda 25 makale ve 27 yüksek lisans- doktora tezine ulaşılmıştır. Araştırmalarda kullanılan yöntem ve modeller araştırmacıların çalışmalarında ifade ettikleri biçimiyle dikkate alınarak sınıflandırılmıştır. İncelenen 25 makaleden 17’sinin araştırma makalesi olduğu; 8’inin betimsel türde yazıldığı görülmüştür. Araştırmaya dayalı yazılan makalelerinin 15’inde nicel araştırma yöntemi kullanılmış; bu makalelerden 10’u tarama modeli, 5’i ise deneysel modelde desenlenmiştir. İncelenen makaleler arasında nitel yöntem kullanılarak yapılan makale sayısının 2 olduğu; bu makalelerin modellerinin tarama ve doküman analizi olarak belirtildiği görülmüştür. 21 yüksek lisans tezinin 20’sinin nicel yöntemle yapıldığı ve bunlardan 13’ünün tarama, 7’sinin ise deneysel modelde yapıldığı sadece 1 yüksek lisans tezinde nitel yöntemin tercih edildiği ortaya çıkmıştır. Bu tezlerin 6’sı Okul Öncesi Öğretmenliği, 5’i Müzik Öğretmenliği, 5’i Müzik Eğitimi, geri kalanı ise Çocuk Gelişimi, Sınıf Öğretmenliği, Sanat ve Tasarım, Türk Musikisi, Türk Müziği programlarında yapılmıştır. Okul öncesi eğitiminde müzik eğitimi konusunda 6 adet doktora tezi yazılmıştır. Doktora tezlerinin tamamının nicel yöntemle desenlendiği ve bunlardan 1’inin tarama, 5’inin ise deneysel modelde yapıldığı belirlenmiştir. Bu tezlerin 3’ünün Müzik Eğitimi, 1’inin Müzik Öğretmenliği, 1’inin İlköğretim, 1’inin ise Çocuk Gelişimi programlarında yapıldığı belirlenmiştir.