Birleşik Krallık'ta yatak odası vergisi uygulaması üzerine bir değerlendirme

Abstract

Bu çalışmanın amacı, Birleşik Krallık’ta uygulanan yatak odası vergisini ve yarattığı toplumsal sonuçları, konuya ilişkin temel tartışmaları ele alarak değerlendirmektir. Yatak odası vergisi, esasen konut yardımlarında meydana gelen bir kesintiyi ifade etmekte, kamuoyunda ise vergi olarak adlandırılmaktadır. Dolayısıyla, çalışma öncelikle Birleşik Krallık’ta konut yardımlarının tarihsel seyrini, devletin müdahalesinin aldığı farklı biçimleri dikkate alarak başlamıştır. Devletin konut sektörüne müdahale biçimindeki değişim konut sektörünün piyasalaşmasını sağlarken, bu müdahale 1980 ve 2007/2008 krizi sonrasında farklı biçimler almıştır. Devletin konut arzından çekilip, konut yardımlarına yönelmesi konut sektörünün özel sektör lehine gelişmesine neden olmuştur. 2007/2008 krizi sonrasında konut yardımlarında önemli kısıntılara gidilmiş, bu süreç de konut sektöründe farklı piyasa alanlarının yaratılmasına vesile olmuştur. Yatak odası vergisi ile devlet sosyal konutlarda, engelli, hasta, genç, çocuk, yetişkin, öğrenci, evli, boşanmış, kimin hangi odada ne şartlarda kalma hakkına sahip olabileceğini tariflemiş, geliştirdiği refah devleti karşıtı söylem ile de yatak odası vergisini yoksulluğu cezalandırmanın bir aracı olarak kullanmıştır. Yatak odası vergisi yoksulluk, açlık, mental sorunlar ve intiharlara varan trajik toplumsal sonuçları tetiklemiştir, devletin yarattığı refah harcaması karşıtı söylem sosyal konut kiracılarını suçluluk ve utanç gibi duygulara sürüklemiştir. Sonuç olarak yazı yatak odası vergisini inceleyerek devletin kamu maliyesinin araçlarını kullanarak toplumsal hayat üzerinde yarattığı derin ve çok boyutlu etkiyi vurgulamaya çalışmıştır.