Dünyayı sarsan pandemi (Covid-19) sürecinde Türkiye’de sosyal yardımların önemini yeniden düşünmek

Abstract

Sosyal devlet düşüncesi ve politikaları, tarihsel süreçte önemli mücadeleler sonucu elde edilmiştir. Sosyal devlet anlayışının önemli bir unsurunu teşkil eden sosyal yardım meselesi de hem geçmişte, hem de günümüzde tüm dünyayı sarsan koronavirüs (covid 19) salgını nedeniyle en önemli gündemi oluşturmaya devam etmektedir. Liberal/kapitalist temelde inşa edilen günümüz küresel sistemde, tüm ekonomik ve sosyal meseleler piyasa mekanizmasının insafına bırakıldığından, sosyal yardımlar da bu durumdan olumsuz etkilenmiştir. Osmanlı’dan Cumhuriyete ve günümüze gelen süreçte Türkiye’deki sosyal yardımlarda, önemli bir kesinti yaşanmamış, özellikle muhafazakâr iktidarlar döneminde önemli bir ivme kazanmıştır. İçinden geçtiğimiz koronavirüs süreci, sosyal yardımlara muhtaç kesimlerin sayısını önemli derecede artırdığından, yardımların yeterliliği önemli bir mesele halini almıştır. Ancak, Türkiye’de pandemi sürecinde yapılan sosyal yardımların, yetersiz olduğu yönünde önemli eleştiriler söz konusu olsa da, yardımların sürdürülebilir nitelikte olduğu bir gerçektir. Bu çalışma, Osmanlı geçmişinden günümüze ve içinden geçtiğimiz pandemi sürecinde yapılan sosyal yardımları, sosyo ekonomik sistemin de etkisini dikkate alarak ele almakta, zira sosyal yardımların sivil toplum kuruluşları (STK) eliyle yapılan faaliyetlerden ziyade kamusal boyutuna odaklanmaktadır.