Decroly’nin toplu öğretim sistemi ile Türkiye’deki sosyal bilgiler dersi arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

20. yüzyılın başında Jean Ovide Decroly tarafından geliştirilen Decroly sisteminin temelini, “hayatın içinde okul, okulun içinde hayat” anlayışı oluşturur. Bu sistem, gelişim düzeyi aynı çevrede yaşayanlarınkinden farklı olan çocukların doğal yaşam ortamı içerisinde eğitim almalarına odaklanmaktadır. Decroly sisteminin bir toplu öğretim dersi olan Sosyal Bilgilerin yapılandırılmasında ve öğretilmesindeki etkileri gözetilerek gerçekleştirilen bu çalışma; söz konusu sistemin sosyalleşme, çocuğa görelik ilkesi ve öğretimde toplulaştırma açılarından incelenmesine yöneliktir. Çalışma konusuna ilişkin alanyazın incelenmiş ve Decroly sistemi ile Sosyal Bilgiler eğitimi arasındaki ilişkiyi tam anlamıyla araştıran herhangi bir çalışmaya rastlanmamıştır. Bu nedenle çalışmanın, Decroly sisteminin Sosyal Bilgiler dersi ile olan ilişkisinin anlaşılmasına katkı getirmesi beklenmektedir. Decroly sistemi ve Sosyal Bilgiler eğitimine ilişkin alanyazın taranarak ilgili bilgiler toplanmış, sistemli ve betimsel bir biçimde sunulmuştur. Tarama sırasında Decroly sisteminin, çocuğa görelik ilkesi ve çocukların sosyalleşme sürecini odağa alan bir toplu öğretim yaklaşımı olduğu belirlenmiştir. Bu doğrultuda bir toplu öğretim tasarım ürünü olan Sosyal Bilgiler dersi ile ilişkisi araştırılmıştır. Böylece toplu öğretim kavramı, hem Decroly sistemi hem de Sosyal Bilgiler dersi için temel hareket noktası olmuştur. Sosyal Bilgiler dersinin tasarımına Herbart ve Dewey gibi Decroly’nin pedagoji anlayışının da alt yapı oluşturduğu söylenebilir. Bilindiği gibi Sosyal Bilgiler de çeşitli sosyal bilimlerden yararlanılarak oluşturulmuş bir toplu öğretim dersidir. Öte yandan çalışma sırasında bu sistemin birtakım sınırlılıklarının olduğu ve bunların giderilmesi durumunda eğitim alanında işlevsel bir biçimde kullanılabileceği belirlenmiştir.