Öğretmen adaylarının bilimsel hikâye oluşturma sürecinin Türkiye yeterlilikler çerçevesi kapsamında incelenmesi

Abstract

Bu çalışmada, fen bilgisi öğretmen adaylarının lisans eğitimi sırasında alan derslerinde edindikleri bilgileri ve teknoloji alanında kazandıkları becerileri sentezleyerek multimedya ürünleri ortaya koymaları hedeflenmiştir. Çalışmaya katılan öğretmen adayları, bilim insanlarının hayatlarından kesitleri hikayeleştirerek, bu hikayeleri görsel ve hareketli ögeler ve ses kayıtları kullanarak dijital ortama aktarmıştır. Bilimsel konularda kendi düşünme dünyalarını keşfetmelerine yardımcı olacak multimedya ögeleri içeren deneyimler içermesi, alan ve teknoloji becerilerini birlikte kullanmaları yönlerinden çalışma özgün niteliktedir. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması deseni; katılımcıların belirlenmesinde, amaçlı örneklem yöntemlerinden ölçüt örneklem kullanılmıştır. Çalışma bir devlet üniversitesinin 4. sınıf Fen Bilgisi Öğretmenliğinde öğrenim gören 50 öğretmen adayı ile gerçekleştirilmiştir. Veri toplama aracı olarak öğretmen adayları tarafından hazırlanan senaryo metinleri, hazırlanan dijital içerikler, araştırmacılar tarafından hazırlanan Dijital Hikâye Hazırlama Deneyimlerine Yönelik Yansıtma Formu kullanılmıştır. Verilerin analizinde, Türkiye Yeterlilikler Çerçevesi (TYÇ) kapsamında yer alan başlıklar ana temalar alınarak, tümden gelimci içerik analizi yönteminden yararlanılmıştır. Öğretmen adayları tarafından geliştirilen hikayelerin değerlendirilmesi ise Sarıca ve Usluel (2016) tarafından geliştirilen Eğitsel Bağlamda Dijital Hikâye Anlatımı Rubriği’nin dijital hikâye bölümü kullanılmıştır. Bulgular incelendiğinde, TYÇ`nde yer alan pek çok başlıkta öğretmen adaylarının beceri geliştirdiği veya farkındalık kazandığı görülmüştür. Örneğin, senaryolaştırma sürecinde öğretmen adaylarının, özellikle yazılı ifade becerilerini geliştirdikleri; dijital ortama aktarma sürecinin konuşma becerilerine önemli katkılar sağladığı görülmüştür. Diğer yandan, öğretmen adaylarının bilimsel çalışmalarda hayal gücü ve yaratıcılığın rolünü fark etmeleri ve özgün ifade şekillerinden yararlanmaları çalışmanın öne çıkan bulguları arasındadır. Öğretmen adayları tarafından hazırlanan videoların, değerlendirme rubriğinde yer alan dört alt boyut için büyük oranda ortalamanın üzerinde bir değerlendirme puanına sahip olduğu sonucuna ulaşılmıştır.