Nüfus, yaşam beklentisi ve ekonomik büyüme arasındaki İlişkinin ARDL yöntemi ile Analizi: Türkiye örneği

Abstract

Nüfus artışı bir ülke ekonomisi üzerinde önemli etkiye sahiptir. Nüfus artışı ve ekonomik büyüme arasındaki ilişkinin önemi hem büyüme teorisyenlerince hem de kalkınma iktisatçıları tarafından kabul edilmektedir. Ancak nüfus ile ekonomik büyüme arasındaki ilişkiye yönelik literatürde tam bir görüş birliği sağlanamamıştır. Bu konuda üç farklı görüş bulunmaktadır. Bazı araştırmacılar nüfusun ekonomik büyüme üzerinde olumlu bir etkisi olduğunu savunurken diğerleri etkinin olumsuz olduğunu iddia etmektedir. Bazı çalışmalarda ise iki değişken arasında ilişki bulunamamıştır. Bu makalede, nüfus ile ekonomik büyüme arasındaki uzun ve kısa dönemli ilişki yaşam beklentisi, enflasyon ve sermaye oluşumu değişkenleri de dahil ederek Türkiye örneğinden hareketle 1968-2019 dönemine ait yıllık veriler kullanılarak ARDL sınır testi analizi ile incelenmiştir. Araştırma bulgularına göre, Türkiye’de nüfus kısa dönemde ekonomik büyümeyi negatif etkilerken uzun dönemde pozitif etkilemektedir. Yaşam beklentisi ve sermaye oluşumu büyümeyi kısa ve uzun dönemde pozitif etkilerken enflasyon değişkeni uzun dönemde negatif etkiye sahiptir.