İcra mahkemelerinde yargılama usulü

Abstract

İcra mahkemesi, takip hukuku bağlamında ortaya çıkan iş ve uyuşmazlıkları olabildiğince hızlı bir şekilde çözmeyi amaçlar. Bu açıdan icra mahkemelerinin yargılama usulü diğer mahkemelerden farklılık gösterir. Aynı şekilde bu mahkemede görülen davalar ve diğer hukuki yollar da yargılama usulü açısından birbirlerinden farklıdır. İcra mahkemesine başvuru, kural olarak sözlü veya yazılı olarak yapılabilir. Talep veya itirazların sözlü yapılabileceği durumlarda, bu başvurular icra dairesi memurlarınca tutanağa geçirilir (İİK md. 8/1). Bazı hallerde ise başvuru mutlaka yazılı bir şekilde yapılmak durumundadır. Dilekçeler aşamasında ise, basit yargılama usulüne uygun olarak birer tane dava ve cevap dilekçesi verilir ve tahkikat aşamasına geçilir. İcra mahkemesinde basit yargılama usulü uygulanır, sınırlı bir inceleme yapılır ve uyuşmazlık kısa sürede çözüme ulaştırılır. Bu nedenle tahkikat süreci ve bu süreçte delillerin değerlendirilmesi diğer mahkemelerden farklılık gösterir. İcra mahkemesinde asıl kural sınırlı belgeyle inceleme yapılması olsa da bazı hallerde deliller serbestçe değerlendirilir. Yine ispat yükü açısından da belirli hallerde (örneğin istihkak davası) bazı özel ispat kuralları getirilmiştir. İcra mahkemelerinde tahkikat aşamasında her durumda duruşma yapılma zorunluluğu da yoktur. Son olarak, icra mahkemelerinde dosyanın işlemden kaldırılmasının mümkün olup olmayacağı, icra mahkemesi kararlarının kesin hüküm oluşturup oluşturmayacağı sorunu ve hangi durumların icra mahkemeleri için bekletici sorun yapılacağı öğretide tartışmalı olan ve bizim de çalışmamızda incelediğimiz bazı özel durumlardır.