Uluslararası hukuk çerçevesinde Doğu Akdeniz’deki münhasır ekonomik bölge ilanları ve sınırlandırmaları: Türkiye’nin güvenliği ve KKTC üzerindeki etkiler

Abstract

Bu çalışmada, tarih boyunca coğrafi, ekonomik ve siyasi olarak büyük bir öneme sahip olmuş Doğu Akdeniz Bölgesi’ndeki Münhasır Ekonomik Bölge ilanları, sınırlandırma anlaşmaları ve deniz yetki alanları uyuşmazlıklarının Türkiye ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti açısından etkilerinin analiz edilmesi amaçlanmıştır. Bu kapsamda, münhasır ekonomik bölge kavramının uluslararası deniz hukukundaki yeri incelendikten sonra, Doğu Akdeniz Bölgesi’ndeki kıyıdaş ülkelerin izledikleri münhasır ekonomik bölge politikaları ve Türkiye’nin bölgedeki uluslararası hukuktan kaynaklı hakları değerlendirilerek, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’nin kimi bölge ülkeleri ile imzaladığı sınırlandırma anlaşmalarının, Türkiye’nin söz konusu hak ve yetkileri açısından nasıl etkilerinin olduğu ortaya konmuştur. Diğer yandan Libya ile imzalanmış olan deniz yetki alanlarının sınırlandırılmasına yönelik anlaşma, Yunanistan, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi ve İsrail arasındaki yakınlaşma karşısında Türkiye’nin bölgedeki menfaatlerinin uluslararası hukuka uygun olarak ortaya konması bakımından önemli bir noktada yer almaktadır. Bu doğrultuda Türkiye’nin diğer bölge ülkeleriyle de yapacağı anlaşmalarla bölgede daha aktif bir tutum izlemesinin mümkün olduğu ve sorunların çözümünde işbirliğinin etkili bir yöntem olabileceği savunulmaktadır.