Fotoğraf sanatında portre tipolojileri

Abstract

‘Fotoğraf Sanatında Portre Tipolojileri’ başlıklı bu makale on dokuzuncu yüzyıldan günümüze fotoğrafik portreler ile oluşturulan tipolojik portre çalışmalarını bir araya getirmeyi amaçlamaktadır. Bu amaç doğrultusunda portrelerin kapsamlı bir şekilde bir araya getirilerek oluşturulduğu fotoğraf çalışmaları makaleye konu edilmiştir. Sosyal, bilimsel ve sanatsal faaliyetleri kayıt altına almakta yararlanılan fotoğrafın antropolojiden zoolojiye, tıptan botaniğe birçok disiplin tarafından belgeleme ve görsel veri oluşturma amaçlı kullanılması konunun önemini ortaya koymaktadır. Fotoğraf sanatında tipolojik portrelerle ilgili verilere literatür taraması çerçevesinde ulaşılmış ve bu çalışmalar içerik analizi yöntemi kullanılarak incelenmiştir. On dokuzuncu yüzyıl öncü portre tipolojilerinde; Dr. Hugh Welch Diamond, Guillaume Duchenne de Boulogne, Francis Galton ve Alphonse Bertillon’un çalışmaları ilk tipolojik örnekler olarak konu açısından önemlidir. Yirminci yüzyıl fotoğraf sanatında portre tipolojisinde ise August Sander ve Walker Evans’ın tipolojileri dikkate değer çalışmalardır. Çağdaş fotoğraf sanatında portre tipolojilerinde ise Boris Mikhailov, Taryn Simon, JR, Martin Schoeller ve Angelica Dass gibi sanatçılar tipoloji yöntemini portre fotoğraflarına uygulayarak birey ve kimlik kavramlarına farklı bir bakış açısı getirmişlerdir. Sanatçıların tipolojik portre çalışmalarında portrelere yükledikleri anlamın anlatım yöntemi, tipolojik gruplandırma, ifade biçimi ve içerik teknik yaklaşım açısından analiz edilerek yorumlanmıştır. Metin içerisinde yer alan tipolojik portre çalışmaları kronolojik olarak ele alınıp değerlendirilmiştir.