Türkiye'de özel tiyatrolara devlet yardımı: ampirik bir analiz

Abstract

Kültüre ve sanata yönelik üretimin, ilgi ve talebin artmasında devletin rolünün ne olması gerektiğine ilişkin tartışmalar giderek önem kazanmaktadır. Bir sanat formu olarak tiyatronun Türkiye gibi devlet eliyle de sunumunun yapıldığı ülkelerde özel tiyatrolara verilen destekler, günümüzde önemini artıran ve gelecekte daha da önem kazanacak olan kültür sektörünün gelişimi açısından büyük öneme sahiptir. Bu çalışmada, Türkiye’de özel tiyatrolara yapılan devlet yardımlarına ilişkin 2000’li yıllar için genel bir değerlendirme yapılmıştır. Konu ele alınırken, Devlet Tiyatroları (DT) ve özel tiyatroların karşılaştırmalı bir şekilde analiz edilmesine önem verilmiştir. Bu karşılaştırmada; “oyun sayıları”, “temsil ve seyirci sayıları” gibi istatistikler kullanılmıştır. Çalışmada Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü’nün özel tiyatrolara yaptığı yardımlara ilişkin veriler kullanılarak, yardım miktarlarını etkileyen faktörlerin neler olabileceğini belirlemeye yönelik regresyon analizi yapılmıştır. Regresyon analizi sonucunda, Türkiye’de özel tiyatroların hem seyircilerini hem de temsil sayılarını oransal olarak artırmış olmalarına karşın, devletten aldıkları mali destek veya sübvansiyon miktarını artıramadıkları bulgusuna ulaşılmıştır.