Yunus Emre’nin tarikat sorunu ve yaşadığı dönemde Eskişehir kent merkezinde bulunan zaviyeler

Abstract

Yunus Emre’nin yaşadığı 13. ve 14. yüzyıllar, Anadolu Selçuklularının son dönemi, Beylikler ve Osmanlı Devleti’nin kuruluş yıllarını içermektedir. Anadolu bu yüzyıllarda Haçlı seferleri, Moğol akınları ve Babailer isyanına maruz kalmıştır. Bu dönemde Anadolu’da kurularak gelişen tarikatlardan başka, Anadolu dışında oluşmuş çeşitli tarikatların temsilcileri de Anadolu’ya gelerek kendi tarikatlarını yaymaya başlamışlardır. Böylece Anadolu’da birbirinden farklı tarikatlara sahip zaviyelerin sayısı da artmıştır. Bu çalışmada, öncelikle Yunus Emre’nin mensup olduğu tarikat tespit edilerek, Eskişehir kent merkezinde kurulan tarikatlar ile ortak özelliklerinin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Bu nedenle özellikle Yunus Emre’nin eğitimi, eserleri ve adına kurulan zaviye üzerinden sonuca ulaşılmaya çalışılmıştır. Ancak Yunus Emre’nin aldığı eğitim, şiirlerinde oniki imamdan bahsetmemesi ve değişen zamanla birlikte adına yaptırılan zaviyenin zaviyedarları ile tarikatlarının değişmesi Yunus Emre’nin mensup olduğu tarikatın belirlenmesini zorlaştırmıştır. Dolayısıyla mensup olduğu tarikattan ziyade mensup olamayacağı tarikatların belirlenmesi mümkün olmuştur. Eskişehir kent merkezinde Yunus Emre’nin yaşadığı dönemdeki gibi birbirinden farklı tarikatlarda zaviyeler kurulmuştur. Ancak bu tarikatlar ile Yunus Emre’nin mensup olabileceği düşünülen tarikatlar arasında bir bağ kurulamamıştır. Günümüzde bir iki sokak arayla kurulan bu tarikat zaviyelerinin yerlerinde türbeleri bulunmaktadır.