Uluslararası iletişim düzeninin rejim kuramına göre analizi

Abstract

Uluslararası rejim kuramı, üst otoritenin olmadığı uluslararası politikada aktörlerin karşılıklı olarak üzerinde uzlaştıkları düzenleyici unsurlarla birlikte, uluslararası işbirliğinin mümkün olduğunu varsaymaktadır. İlkeler, normlar, kurallar ve karar alma süreçlerini kapsayan bu düzenleyici unsurlar, anarşik bir yapıda olan uluslararası sistemde düzenin sağlanması için kullanılan araçlardır. İşbirliği temelli rejimler, üç farklı yaklaşımı içermektedir. Liberal rejim yaklaşımı, karşılıklı bağımlılığın olduğu bir dünyada ortak çıkarların varlığı ile rejimlerin kurulabileceğini öne sürmektedir. Güç temelli bir yaklaşım olarak realist kuram ise koordinasyon sorununun olduğu alanlarda rejimlerin oluşmasını desteklemektedir. Bilişsel konstrüktivist yaklaşım ise rejimlerin oluşmasını bilgi toplulukları ile açıklamaktadır. Bu çalışmanın amacı, uluslararası iletişim düzeninin temel bileşenleri olan telekomünikasyon, internet, posta ve fikri mülkiyet alanlarının her birinin kendi içinde belirli ilkelere, kurallara ve kuruluşlara sahip olmasından yola çıkılarak uluslararası iletişim düzeninde rejimlerin rol oynadığının ve kurumsallaşmayı desteklediğinin tartışılmasıdır. Uluslararası iletişim rejimleri; telekomünikasyon rejimi, internet rejimi, posta rejimi ve fikri mülkiyet rejimi şeklinde sınıflandırılarak analiz edilmiş ve içerdikleri düzenleyici unsurlar uluslararası rejim teorisinin realist, liberal ve bilişsel yaklaşımlarına göre tartışılmıştır. Bulgularışığında, uluslararası iletişimdüzeninde reforma yönelik çabalar, söz konusu rejimler için değerlendirilmiş ve öneriler sunulmuştur.

The international regime theory assumes that despite the absence of a supreme/central authority in international politics, actors can cooperate through regulatory mechanisms. These cover principles, norms, rules and decisionmaking processes and are tools used to maintain order in an anarchic international system. Cooperation-based regimes reflect three different approaches. The liberal regime approach suggests that regimes can be established through the existence of common interests in a world of interdependence. Realist theory, supports the formation of regimes in areas where coordination problems exist. The cognitive constructivist approach explains the construction of regimes with epistemic communities. Telecommunications, internet, postal services and intellectual property are elements of international communication, each of which has specific principles, rules and organizations. These indicators support the existence of regimes in these specific issue-areas. In this study, international communication regimes are analyzed through a classification of telecommunication regime, internet regime, postal regime and intellectual property regime whereas their regulatory mechanisms are discussed according to the realist, liberal and cognitive approaches of the international regime theory. Based on findings, the efforts for reform in international communication order are evaluated for regimes and suggestions are made.