Sartre ile Kierkegaard’un varoluşçu özneleri dijital özneye karşı: Öznellik egemen ideolojiyi yenebilir mi?

Abstract

Günümüz toplumlarında “özne” kavramının ne olduğu ve işlevi, içinde yaşadığımız dünyayı anlayabilmek açısından oldukça önem taşımaktadır. Her yeni iletişim aracıyla değişik biçimlerde egemen ideolojinin içinde oluşan “özne” sistemin devamını sağlayan bir işleve sahiptir. Dijital iletişim teknolojisinin tüketici ve bağımlı öznesi bunlardan biridir. Tanrı kavramına farklı açılardan bakan varoluşçuluğun önde gelen iki ismi Sartre ve Kierkegaard ise özneye sorumluluk yükleyerek özgürlük vaadinde bulunur. Bu çalışmanın amacı varoluşçuluğun etken öznesi ile dijitalin edilgen öznesini karşılaştırmak, varoluşçuluğun mutsuz insanın reçetesi olup olamayacağı tartışmasını başlatmaktır.

What the concept of “subject” is and its function in today’s societies are very important to understand the world in which we live. The subject, formed in different ways within the dominant ideology with each new communication medium, has a function that ensures the continuation of the system. The consumer and dependent subject of digital communication technology is one of them. Two leading figures of existentialism; Sartre and Kierkegaard, who see the concept of God from different perspectives, make a promise of freedom assigning responsibility to the subject. The aim of this study is to compare the active subject of existentialism with the passive subject of digitalism and to start the discussion whether existentialism can be the recipe of the unhappy person.