Sendikaya bağlılık ölçeği test ve madde puanlarının madde tepki kuramına dayalı aşamalı tepki modeli ile incelenmesi

Abstract

Bu çalışmanın temel amacı, Sendikaya Bağlılık Ölçeğinden (SBÖ) elde edilen madde puanlarını Madde Tepki Kuramı (MTK) modeli olan Aşamalı Tepki Modeli (ATM) ile incelemektir. Araştırma verilerinin toplanmasında Gordon ve arkadaşları (1980) tarafından geliştirilen, Bilgin (2003) tarafından Türkçe uyarlama çalışması yapılan SBÖ kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2009 yılında Kütahya, İstanbul, Eskişehir, Bursa, İzmir ve Balıkesir illerinde görev yapan basit tesadüfi örneklem yoluyla seçilen 353 öğretmen oluşturmaktadır. SBÖ’de sendikal bağlılığa yönelik tutuma ilişkin 15 madde bulunmaktadır ve bu maddelere öğretmenlerin “kesinlikle katılmıyorum (1)” ve “kesinlikle katılıyorum (5)” gibi arasında tepkide bulunmaları istenmiştir. Tutum maddeleri, çok kategorili MTK modellerinden likert tipi ölçekler için uygun olan ATM kullanılarak incelenmiştir. Araştırma verilerinin analizinde öncelikle veri setinin MTK’nın tek boyutluluk ve yerel bağımsızlık varsayımlarını sağlayıp sağlamadığı incelenmiştir. Araştırma verilerinin analizinin ikinci aşamasında ise MULTILOG programında ATM seçilerek madde kalibrasyonu yapılmıştır. Araştırmanın sonucunda, veri setinin MTK’nın tek boyutluluk ve yerel bağımsızlık varsayımlarını sağladığı ve model-veri uyumunun sağlandığı görülmüştür. Araştırma bulgularına göre sendikaya bağlılık açısından öğretmenleri en iyi ayırt eden ve dolayısıyla en çok bilgi veren maddenin 4. madde, öğretmenleri en azayırt eden ve dolayısıyla en az bilgi veren maddenin ise 14. madde olduğu görülmektedir.

The main aim of this study is to examine the item scores obtained from ‘Commitment Scale to the Union’ with the Graded Response Model (GRM), which is a model of Item Response Theory. Within the data collection process ‘Commitment Scale to the Union’ was used, which is developed by Gordon and colleagues (1980) and adapted to Turkish by Bilgin (2003). The research group of the study consist of 353 teachers working in different provinces of Turkey at primary and secondary schools in Kütahya (159), İstanbul (74), Eskişehir (62), Bursa (35), İzmir (12) and Balıkesir (11) in 2009 and they were selected by simple random sampling. There are 15 items in the scale related to commitment of union and these items were requested to answered with responses such as strongly agree (5) and strongly disagree (1), ordinal scores ranging from 1 to 5 as categories. The items of attitude were calibrated with GRM, which is appropriate to Likert type data. Within the analysis of the research, it is examined primarily whether the data set provides the one dimensional and local independence hypothesis or not. In the second stage of the analysis, by GRM chosen from MULTILOG (Thissen, 1991) program, item calibration was implemented. According to the results, it is seen that data set provides the GRM’s one dimensional and local independence hypothesis and model-data consistency was provided. According to the findings, item 4 has the highest slope parameter for teachers and gives the maximum information about the commitment to the union; item 14 has the lowest slope parameter and gives the minimum information about teachers’ commitment to the union.