Türkiye’de çok boyutlu zenginliğin analizi: 2006-2010 yılları karşılaştırması

Abstract

Bu çalışmada 2006-2010 Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması verileri ile Peichl ve Pestel (2013a)’in ikili eşik değeri yöntemi kullanılarak Türkiye’de çoklu-zenginliğin gelişimi incelenmiştir. Çoklu-zenginlik, sadece tek bir zenginlik ölçütünün – en yaygın şekliyle gelir seviyesinin – dağılımına bakmak yerine, birden fazla zenginlik ölçütünü eş zamanlı göz önünde bulunduran bir kavramdır. Çalışmada, zenginlik tanımlanırken düzenli ödenen vergiler, aylık ortalama konut masrafı, menkul kıymet geliri ve menkul kıymet harici kullanılabilir gelir olmak üzere toplam dört zenginlik boyutunun ortak dağılımına bakılmış ve zengin hanehalkı, boyut ayarlamalı zenginlik ve ortalama zenginlik oranları hesaplanmıştır. Zengin hanehalkı oranının gösterdiği üzere; 2006 ve 2010 yıllarında Türkiye’deki hanehalklarının yarısından fazlası hiç bir boyutta en üst yüzde 20’lik dilime girmemektedir. Sonuçlar, ele alınan dönem içinde gelir-servet dağılımının en üst derecede zengin (dört boyutun dördünde de zengin) gurup lehine değiştiğini göstermektedir. Bulgular gelir-servet eşitsizliğine arttırıcı yönde katkı yapan menkul kıymet geliri ve verginin, bölüşüm eşitsizliğini azaltmayı hedefleyen politaka yapıcılar açısından önemini ortaya koymaktadır.

We study the change in multidimensional affluence for Turkey from 2006 to 2010 by applying Peichl and Pestel’s (2013a) dual cut-off method to Income and Living Condition Survey. Multidimensional affluence considers the joint distribution of different richness indicators instead of only income as the traditional proxy of affluence. We use taxes, monthly average main residence expenses, income from securities and disposible income net of securities as the affluence dimensions to calculate the headcount ratio, dimension adjusted headcount ratio and average affluence share. The headcount ratio indicates that, in both 2006 and 2010 more than half of the households in Turkey are not at the top twenty percent of the distribution in any of the affluence dimensions. The results show that, from 2006 to 2010, the affluence evolves in favor of the households who are well off in all four dimensions. The results highlights the importance of income from securities and taxes for the policy makers aiming to reduce distributional inequality.