Finansal oranların topsıs sıralaması ile yıllık getiriler arasındaki ilişki: Tekstil imalatı sektörü üzerine bir uygulama

Abstract

Hisse senedi yatırımlarında yatırım kararı birden çok kriterin göz önünde bulundurulması ile yönetilen bir süreçtir. Yapılmış bir yatırımın geleceği ya da yapılacak olan yeni yatırımın hangi hisse senedi ile değerlendirileceği hakkında karar verilirken, işletmeler tarafından halka arz edilen mali tablolar yardımı ile hesaplanan finansal oranlar sıklıkla kullanılan yardımcı araçlardır. İşletmenin mali durumunun izlenmesinde yardımcı olan finansal oranlar yardımı ile verilen yatırım kararlarının elde edilen getiri ile ne derecede ilişkili olduğu da literatürde sıkça irdelenen bir konu olmuştur. TOPSIS (Technique for Order Preference by Similarity to Ideal Solution) yöntemi gibi çok kriterli karar analizi yaklaşımları karar vericilerin birden fazla faktörü göz önünde bulundurarak optimum kararı vermesinde yol gösterici olarak kullanılabilen yöntemlerdir. Yöntem, ele alınan kriterler yardımı ile ideal çözüme uzaklıklar üzerinden performans sıralaması veren çok kriterli karar verme yöntemidir. Bu çalışma kapsamında, tekstil imalat sanayiinde faaliyet gösteren işletmelerin, seçili mali oranlarına göre performans sıralamasını elde etmek amacı ile TOPSIS sıralama yöntemi kullanılmıştır. Borsa İstanbul’da işlem gören ve faaliyet alanı dokuma, giyim eşyası ve deri imalatı olan 15 adet işletmenin 2011-2014 yıllarını kapsayan 4 yıllık dönem için Kamuyu Aydınlatma Platformu (KAP) üzerinden halka açıklamış olduğu mali tablolar yardımı ile hesaplanan finansal oranlar karar noktaları olarak kullanılmıştır. Ele alınan her bir yıl için yöntem algoritması tekrarlanmış ve sıralama sonuçları elde edilmiştir. Her işletmenin 4 yıllık dönemde elde etmiş olduğu performans sıralaması özetlendikten sonra, 4 yıllık ortalamalar üzerinden genel bir performans sıralaması ortaya konulmuştur. Son olarak, TOPSIS yönteminin ilgili uygulaması üzerinden verilen sıralama değerleri ile işletmelerin yıllık ortalama getirileri arasındaki korelasyon incelenerek, yöntem sonuçlarının gerçekleşen getiri değerleri ile ilişkisi araştırılmıştır.

Investment decision process is managed by considering multiple factors. Financial ratios which are computed by the financial reports announced from companies, are frequently used supporter tools when deciding for a new investment or forecasting the future of a performed investment. Besides, the relationship between returns and financial ratios which give the financial statement of the company is a much-debated issue. Multi-criteria decision making methods, such as TOPSIS (Technique for Order Preference by Similarity to Ideal Solution), are useful techniques for decision makers when taking multiple factors into consideration and giving the optimum decision. The method is a multi-criteria decision making method performed with the considered criterias and gives a ranking order over the distances from the ideal solution. Within the scope of this study, TOPSIS method is used for computing the ranking order of financial performance within given financial ratios of companies in textile manufacturing sector. Financial ratios are computed for 15 textile manufacturing companies publiclytraded in Borsa Istanbul. The ratios are computed over financial statements announced at Public Disclosure Platform (PDP) for a 4 year period between 2011-2014 and are used as decision points. For each year, algorithm of the method is repeated and ranking orders are computed. The yearly performances are summarized and an average ranking is given for 4 years. Finally, the correlation between TOPSIS rankings and yearly returns of companies are investigated and the relationship between two practives is revealed.