İnsan hakları yurttaşlık ve demokrasi dersinde aktif öğrenme yöntemi ile kavram öğretimi

Abstract

Bu çalışmada ilkokul 4. sınıf öğrencilerinin İnsan Hakları Yurttaşlık ve Demokrasi dersindeki kavramlarla ilgili bilişsel yapılarının aktif öğrenme yöntemiyle düzenlenmesi amaçlanmıştır. Bu kavramlar dayanışma, eşitlik, adalet, katılım, aktif vatandaş, demokrasi, ifade özgürlüğü, hak, özgürlük ve sorumluluk olmak üzere 10 adettir. Araştırmanın amacına paralel olarak nitel araştırma desenlerinden eylem araştırması kullanılmıştır. Araştırma Aydın merkez ilçede bulunan bir devlet okulunda yapılmıştır. Çalışma grubunda 9 erkek 14 kız olmak üzere toplam 23 öğrenci bulunmaktadır. Sınıf öğretmeni tarafından araştırmacı gözetiminde 12 hafta boyunca kavram öğretiminde kullanılmak üzere etkinlikler yapılmıştır. Bu etkinlikler aktif öğrenme etkinlikleri içeresinden sınıf düzeyine uygun olarak seçilmiştir. Ön test ve son test olarak Kelime İlişkilendirme Testi (KİT) kullanılıp kavramlar arasındaki bilişsel yapı test edilmiştir. Test sonuçlarına göre kavram ağları oluşturulmuştur. Ayrıca öğrenmeyi kontrol etmek için iki adet çalışma yaprağı kullanılmıştır. Çalışma grubunun anlamakta zorlandıkları kavramlar farklı bir etkinlikle yeniden düzenlenmiştir. Araştırma sonunda aktif öğrenme modeliyle öğrencilerin kavramlarla ilgili bilişsel yapılarında ön bilgilerine göre bir ilerleme olduğu ortaya çıkmıştır. Öğrenciler kavramlarla ilgili tanımlar yapmış ve içerik olarak daha nitelikli kelimeler bulmuşlardır. Kavramlarla ilgili bilişsel yapıyla öğrencilerin sosyo ekonomik durumları, öğrenme düzeyleri arasında bir ilişki olduğu ortaya çıkmıştır.

This study aims to regulate the cognitive structures related to the concepts in Human Rights Citizenship and Democracy lesson of the 4th grade primary school pupils by means of active learning method. These 10 concepts are solidarity, equality, justice, participation, active citizen, democracy, freedom of expression, rights, freedom and responsibility. In parallel with the purpose of the research, an action research from qualitative research patterns was used. The research was conducted in a public school located in the central district of Aydın. There are a total of 23 pupils, 9 male and 14 female students, in the study group. Activities for concept teaching were held by the class teacher for 12 weeks under the supervision of the researcher. These activities were selected in accordance with the class level from among active learning activities. The cognitive structure between the concepts was tested using the Word Association Test (WAT) as a pre-test and post-test. Based on test results, concept networks were created. In addition, two worksheets were used to inspect learning. The concepts that the study group had difficulty to understand were rearranged in a different activity. At the end of the research, it has been revealed that the active learning model makes improvement on the cognitive structures of the learners about the concepts. The students made definitions about the concepts and found more qualified words. The study has revealed that there is a relationship between the cognitive structure about the concepts and the socioeconomic status of the students and their learning levels.