Türkiye’de Cari İşlemler Açığının Sürdürülebilirliğinin Zaman Serileri Analizi İle Değerlendirilmesi: 1992-2010 Dönemi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, 2008 küresel krizinden sonra Türkiye’de cari işlemler açığının sürdürülebilir olup olmadığını, 1994-2001 krizlerinin neden olduğu yapısal değişmeleri de dikkate alarak tekrar incelemektir. Husted (1992) tarafından geliştirilen dönemler arası modele dayanan bu çalışmada ihracat ve ithalat arasındaki uzun dönemli ilişki araştırılmıştır. Bu amaçla 1992:1-2010:2 dönemine ait üçer aylık veriler kullanılarak serilerin eşbütünleşme derecesi, genelleştirilmiş Dickey Fuller (ADF) ile Phillips-Perron (PP) birim kök testi ve yapısal kırılmaları içeren Zivot-Andrews birim kök testi yardımıyla incelendikten sonra seriler arasındaki uzun dönemli ilişki Johansen eşbütünleşme yöntemi ile araştırılmıştır. Test sonuçları, cari işlemler açığının Türkiye için düşük bir düzeyde sürdürülebilir olmasına rağmen ihracat ve ithalat arasında uzun dönemli ilişkinin olduğunu göstermiştir.

The main objective of this paper is to examine the sustainability of the Turkish current account deficit after 2008 crisis while considering the structural changes caused by 1994 and 2001 crises. This study is based on Husted’s (1992) intertemporal model and examines the long-run relation between imports and exports. By using Augmented Dickey Fuller (ADF), Phillips-Perron (PP) Unit Root test and the Zivot-Andrews Unit Root test with structural breaks for the quarterly data of 1992:1-2010:2 period, the degree of cointegration of the series is analyzed through Johansen cointegration method. The test results indicate that there is long run relationship between exports and imports despite current account deficits could be sustainable at a low level for Turkey.