Selenyumun İnsan Beslenmesi ve Sağlığı Açısından Önemi

Abstract

Bu derlemede, selenyumun yapısal ve biyolojik özellikleri, bazı gıdalardaki içerikleri ile insan sağlığı ve beslenmesi arasındaki ilişkiler tartışılmıştır. Esansiyel iz element olarak bilinen selenyum insan sağlığı ve beslenmesi için büyük öneme sahiptir. Selenyumun günlük alınması gereken miktarı 90 μg/gün’dür. Ancak diyetteki miktarı Se’un kimyasal yapısı ve faydalanılabilir formuna bağlı olarak değişkenlik gösterir. Biyolojik yapılarda, proteinle kompleks oluşturması nedeni ile proteince zengin gıdalar genellikle Se bakımından da zengin gıdalardır. Bu nedenle kırmızı et, balık, deniz ürünleri, sakatatlar (karaciğer, böbrek) selenyum açısından beyaz et, süt ürünleri, tahıllar, meyve ve sebzelere göre daha zengin gıdalardır. Fakat, tahıl, meyve ve sebzelerde bulunan selenyumun bioelverişlilik değeri, süt ürünleri ile balık ve et ürünlerinden daha yüksektir. Farklı gıdalardan alınan selenyum, üreme fonksiyonları ve zeka gelişimi için gerekli olup, bağışıklık sistemini kuvvetlendirir. Ayrıca çağımızın vebası olarak bilinen AIDS’i, yaşlanmaya bağlı olarak ortaya çıkan kataraktı ve bazı virüslerin (grip) toksititesini, birçok kanser tipini, yaşlanmayı, kan pıhtılaşmasını, hipertansiyonu, kalp hastalıklarını, romatizmal ağrıları, guatrı, astımı, şeker hastalığını ve artriti önlemektedir.

In this review, the nature and biological role of selenium and the relationship between selenium content of selected foods and nutrition or health were discussed. Selenium known as and essential trace element has a great importance in human nutrition health. Average daily intake of selenium must be 90 μg/day, but its content in diet varies depending on its chemical and available forms. As selenium is found in biological materials along with proteins, protein-rich foods generally contain high amounts of selenium. Hence, meat, fish and seafoods and offals (liver and kidney) contain more selenium than poultry, dairy, cereal products, fruit and vegetables. However the bioavailability of selenium in cereal products, fruits and vegetables are higher than that in other foods. The selenium intake from different foods is required for reproductively, mental development and proper functioning of the immune system. Moreover, it inhibits the development of virulence and HIV progression to AIDS and reduces the risks of cancer, ageing, cataracts, cardiovascular disease, arthritis, diabetes, goiter, rheumatism, asthma and hypertension.