ABD'de baskıresimin gelişiminde etkili olan atölyeler ve soyut dışavurumculuk

Abstract

Bu çalışmada 1960lı yıllarda Amerikada baskıresim alanında yaşanan gelişimin nedenleri ve Soyut Dışavurumcu akım ile olan ilişkisi örnekler üzerinden incelenerek, baskıresimin gelişim sürecinde geçirmiş olduğu değişimler ele alınmıştır. 1960?lı yıllarda baskıresim Amerika?da eşi görülmemiş bir başarıya ulaşmıştır. Baskıresmin rönesansı olarak adlandırılan bu süreçte Soyut Dışavurumcu sanatçıların baskıresme gösterdikleri ilgi ve bu uygulamalarla gerçekleştirdikleri sanatsal üretimin artması, galerilerin ve müzelerin bu alana duydukları ilgiyi arttırmıştır. Bu kurumların baskıresime daha fazla yer ayırmasıyla birlikte baskıresim geniş bir kitle tarafından takip edilmeye başlanmıştır. Soyut Dışavurumcu gibi 20. Yüzyılın ikinci yarısına yön vermiş önemli bir akımın çok önemli sanatçılarının sanatsal üretimlerini baskıresim ile gerçekleştirmeleri, bunun kendilerini ifade eden önemli bir dil olduğunu düşünmeleri, baskıresme önemli bir ivme kazandırmıştır. Oluşan bu başarının ardında, baskıresmin Amerika?da II. Dünya Savaşı?nın öncesinden başlayarak 1960?lı yıllara kadar süren gelişim serüveni yer almaktadır. Tezin konusunu oluşturan bu gelişim süreci, tez içinde üç bölümde ele alınmaya çalışılmıştır. Çalışmanın ilk bölümünde 19. Yy?da Amerika?nın kırsal dünyayı betimleyen ve bu alanda varlık bulan sanatsal durumu incelenmiş, II. Dünya Savaşının başladığı yıllarda modern olan ile tanışan Amerikan sanatında görülmeye başlanan değişimlerin nedenleri üzerinde durulmuş ve baskıresim ile olan ilişkisine görünürlük kazandırılmaya çalışılmıştır. İkinci bölümde, savaş sonrasında Amerika?daki göçmen sanatçılar, bunların çalışmaları ve Atölye 17 ile görünürlük kazanan sanatsal faaliyetler ile baskıresim arasındaki bağlantılar ele alınmış; bunlar ile Soyut Dışavurumcu sanatın oluşumu ve ortaya çıkış nedenleri arasında ilişkiler kurulmaya çalışılmıştır. Son bölümde ise baskıresimin yakaladığı başarının ardındaki en önemli nedeni oluşturan atölyelerin kuruluşu, yapısı, çalışma koşulları, sanatçılar ile kurdukları ilişkiler ve buradaki sanatsal üretimler üzerinden dönemin değişen ve yeni bir kimlik kazanmaya başlayan baskıresim potansiyeli tanımlanmaya çalışılmıştır. Tanımlanmaya çalışılan bu baskıresim kültürü kuşku yok ki, sadece Amerika için değil, Avrupa ve tüm sanat dünyası için de yeni bir bakışın ve biçimlenmenin etkili bir faktörü olarak görüşmüştür.