Eskişehir yerleşim yeri çevresindeki kayaçların farklı uzaktan algılama yöntemleri ile algılanabilirliği

Abstract

Bu çalışmada, farklı uzaktan algılama (UA) teknikleri ASTER (Advanced Spaceborne Thermal Emission and Reflection Radiometer) uydu görüntülerine uygulanarak Eskişehir yerleşim yeri ve civarında bulunan kayaçların litolojik bakımdan algılanmasına çalışılmıştır. ASTER uydu görüntüsünde, uydunun kendi özelliğinden (CrossTalk) ve atmosferik saçınımından kaynaklanan bozulmaları düzeltmek ve daha doğru sonuçlara ulaşmak için, öncelikle görüntülere değişik ön işleme teknikleri uygulanmıştır. Kayaçların uydu görüntüsü üzerinden belirlenmesinde, doğru bantların seçimi için kayaçların spektral imzalarından ve eigenvektör değerlerinden yararlanılmıştır. Birbirlerinden ayrı konumda bulunan üç farklı çalışma alanları için uygun ASTER bantları belirlenmiş ve belirlenen bantlara farklı görüntü zenginleştirme teknikleri (Temel Bileşenler Analizi, Crosta Tekniği, Bant Orantılama ve Dekorelasyon Gerilmesi) uygulanmıştır. Çalışmada kullanılan tekniklerin sonuçları litolojik birimlerin belirlenmesinegöre birbirleriyle deneştirilmiştir. Ayrıca, zenginleştirme teknikleri ile elde edilen görüntüler, çalışılan alanda daha önce yapılmış 1/100.000 ve 1/500.000 ölçekli jeolojik haritalarla karşılaştırılmıştır. Gşlenmiş görüntülere kontrollü ve kontrolsüz sınıflandırma yöntemi uygulanmış ve Eskişehir civarının jeolojik haritaları hazırlanmıştır. Hazırlanan haritaların doğruluk analizleri yapılmıştır. Çalışmanın sonucunda uygulanan UA tekniklerinin, farklı alanlarda farklı sonuçlar verdiği görülmüştür. Bunun sonucunda uydu görüntüsünden litolojik birimlerin belirlenmesinde farklı alanlar için farklı zenginleştirme teknikleri ve farklı bant kombinasyonları yapılması gerektiği ortaya çıkmıştır. Dekorelasyon gerilmesi görüntülerine uygulanmış kontrollü ve kontrolsüz sınıflandırma ile hazırlanmış jeolojik haritaların doğruluğu en yüksek iyileştirilmiş görüntüler olduğu belirlenmiştir.