Superpave ve Marshall dizayn yöntemleri ile üretilmiş asfalt numunelerin fiziksel ve mekanik özelliklerindeki farklılıkların belirlenmesi

Abstract

Son yıllarda karayollarında meydana gelen ve aşırı yüklerden ya da iklim değişikliklerinden oluşan bozulmaların neticesinde yol mühendisleri yeni uygulama gelişimlerine yönelmişlerdir. Özellikle oluklanma problemlerine karşı çözümsüzlük devam etmektedir. Bu problem, sürüş konforunu bozduğu gibi, seyahat güvenliğini de tehlikeye atmaktadır. Son çalışmalar ışığında bitüm modifiyesi bu probleme çare olabilmekte hatta iklim koşullarından meydana gelen bozulma ve çatlamalarında önüne geçebilmektedir. Yollarda meydana gelen bozulmaların bir diğer nedeni ise mevcut dizayn prosedürünün gelişen teknolojiye ayak uyduramamasından kaynaklanmaktadır. Teknolojiyle birlikte yük taşıyan araçların taşıma kapasiteleri artmış, lastik iç basınçları ile dingil yüklerinde önemli artışlar meydana gelmiştir. Marshall dizayn metodu yıllardır kullanılmakta olan ve daha halen ülkemizde tercih edilen dizayn metodudur. Ancak bu dizayn sisteminde kullanılan sıkıştırma metodu, arazi üzerindeki silindiraj işlemini tam olarak modelleyememektedir. Bunun yerine geliştirilen yeni dizayn metotlarından en gerçekçisi Superpave (Superior Performing Asphalt Pavements) olarak isimlendirilen “Yüksek Performanslı Asfalt Kaplamalar” dizayn metodudur. Bu çalışmada, Superpave yöntemi ile hazırlanan katkısız ve polipropilen katkılı numuneler ile Marshall dizayn yöntemi ile hazırlanan numunelerin fiziksel ve mekanik özellikleri karşılaştırılmış, özellikle oluklanmaya karşı direnci anlayabilmek için tekrarlı sünme deneyleri yapılmıştır. Ayrıca Superpave dizayn yöntemi 100 mm çaplı numuneler için hiçbir standart üretmediği için bu çalışmanın bir diğer amacı da bu numuneler için yeni bir standart önerilmesidir. Nitekim yapılan çalışmalar göstermiştir ki; orta hacimli trafikler için bu değer 40 dönüş sayısı olmalıdır. Ayrıca Superpave prosedürüyle üretilen numuneler, yürütülmüş olan tekrarlı sünme deneyleri sonucunda çok daha uzun ömürlüdür. Bu yöntemle bulunacak yeni optimum bitüm muhtevası değerleri daha düşük çıkacak ve bitüm yönünden de önemli ekonomik kazançlar sağlanacaktır.