| dc.description.abstract | Bu araştırmada, annelere çocuklarının uygun davranışlarını ödüllendirme ve uygun olmayan davranışlarını eleştirmeme becerilerinin kazandırılmasında bilgilendirme, dönüt verme, dönüt verme ile ödüllerin birlikte kullanılması süreçlerinin, annelerin ödül kullanma ve eleştirme sıklığında, çocukların ise uygun olan ve olmayan davranışlarında ne düzeyde değişikliğe yol açtığını belirlemek amaçlanmıştır. Araştırmanın deneklerini, Anadolu Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Özel Eğitim Bölümü'ne danışma ve eğitim amacıyla başvuran üç zihin engelli çocuk ve onların anneleri oluşturmuştur. Araştırmada kullanılmak üzere, annelere çocuklarının davranışlarını ödüllendirme ve eleştirmeme becerilerini kazandırmak amacıyla yazılı materyal hazırlanmıştır. Araştırma verilerinin toplanabilmesi için hedef davranışlar belirlenmiştir. Hedef davranışları belirlemede anekdot kaydı tutulmuştur. Anekdot kayıtları, davranış öncesi, davranış ve davranış sonrası olmak üzere analiz edilmiştir. Anekdot kayıtlarıyla çocukların değiştirilecek davranışları (hedef davranış) belirlenmiştir. Hedef davranışlar zaman aralığı kayıt tekniği ile hedef davranış kayıt formu kullanılarak 10 saniyelik aralıklarla kayıt edilmiştir. Araştırmada tek denekli araştırma yöntemlerinden değişen koşullar deseni kullanılmıştır. Değişen koşullar deseni (A), (B), (C), (C+D) biçiminde desenlenmiştir. Araştırma sürecinde kullanılmak üzere annelerin tercih ettiği ödülleri belirlemek amacıyla ödül listesi hazırlanmıştır. Deney sürecinin gerçekleştirilmesinde, anekdot kayıtlarının tutulması ve hedef davranışların belirlenmesini izleyen oturumlarda, başlama düzeyi verileri toplandıktan sonra anneler bilgilendirilmiştir, bilgilendirmeyi izleyen oturumlarda kayıtlara devam edilmiştir. Daha sonra gösterdikleri ödüllendirme becerisinin sıklığı konusunda annelere dönüt (geri bildirim) verilmiştir. Son evrede dönüt vermenin yanısıra anneler ödüllendirilmiştir. Araştırmanın başlıca bulguları şöyledir : Bilgilendirme, dönüt verme, dönüt verme ve ödüllendirme tekniklerinin kullanıldığı anne eğitiminin her evresinde annelerin ödüllendirme becerilerinin arttığı görülmüştür. Bilgilendirme, dönüt verme, dönüt verme ve ödüllendirme tekniklerinin kullanıldığı eğitim programı, çocukların hedeflenen uygun davranışlarında da önemli düzeyde değişikliğe yol açmıştır. Annelerin, çocukların uygun olmayan davranışlarını izleyen eleştiri yorumları azalmış hatta sıfır düzeyine kadar inmiştir. | en_US |
