Mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarında uygulanan modüler sistemin Provus'un farklar modeli ile değerlendirilmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarında uygulanan modüler sistemin Provus’un Farklar Modeli kullanılarak değerlendirilmesidir. Araştırma kapsamında mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarında uygulanan modüler öğretim programları ve bu kurumların yapısında grçekleştirilmesi öngörülen değişikliklerin gerçekleşme düzeyi değerlendirilmiştir. Araştırmada yöntem olarak genel tarama modelinin tekil tarama ve ilişkisel tarama türleri kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma evrenini, Milli Eğitim Bakanlığı Erkek Teknik Öğretim Genel Müdürlüğüne bağlı mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarında görev yapan yönetici ve öğretmenler oluşturmuştur. Örneklemini ise, tabakalı örnekleme yöntemiyle seçilen 2010-2011 öğretim yılında Erkek Teknik Öğretim Genel Müdürlüğüne bağlı kurumlarda görev yapan yönetici ve teknik öğretmenler ile ölçüt örnekleme ile seçilen sektör temsilcileri oluşturmuştur. Evrendeki alt grupların örneklemde temsil edilmelerini sağlamak için çalışmada iki farklı ölçüte-alanlar ve sanayi üretimi gelişmişlik düzeyine- göre tabakalama yapılmıştır. Verilerin toplanmasında farklı veri toplama araçları kullanılmıştır. Bunlar nicel verilerin toplandığı öğretmen (OVTA) ve yönetici (YOVTA) veri toplama aracı ile nitel verilerin toplandığı öğretmen ve sektör temsilcileri için yarı yapılandırılmış görüşme formlarıdır. Nicel veriler tabakalı örnekleme dâhil edilen 65 ilden 1268 öğretmen ve 162 yönetici veri toplama aracı ile toplanmıştır. Nitel veriler ise ölçüt örnekleme yöntemiyle seçilen İstanbul’daki mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarında görev yapan teknik öğretmenler ve sektör temsilcileri ile yapılan yarı yapılandırılmış görüşmeler ile elde edilmiştir. Yarı yapılandırılmış görüşmeler, her alandan bir öğretmen ve bir sektör temsilcisiyle yapılmıştır. Nicel verilerin çözümlenmesinde betimsel istatistiklerden aritmetik ortalama (X), frekans (f), yüzde (%) ve standart sapma (Ss); yordayıcı istatistiklerden ise tek yönlü varyans analizi kullanılmıştır. Nitel verilerin çözümlenmesinde ise etimsel analiz yapılmıştır. Verilerin çözümlenmesiyle elde edilen bulgulardan şu sonuçlara ulaşılmıştır: Modüler öğretim programlarının yapısal boyutlarına öngörülen standartlara erişim düzeyinin yetersiz olduğu belirlenmiştir. Modüler öğretim programlarının önceden belirlenen standartları karşılama düzeyi okulların bulunduğu illerin sanayi üretimi noktasında gelişmişlik düzeyine ve hazırlandığı alanlara göre farklılık göstermektedir. Ayrıca modüler sistem aracılığıyla mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarının yapısında gerçekleştirilmesi öngörülen değişikliklerin de gerçekleşmesi yetersiz düzeydedir. Bununla birlikte modüler sistemden mezun olanların sektörde gereksinim duyulan alana özgü temel becerilere sahip olma düzeyleri yeterli iken, dallara özgü özel becerilere sahip olma düzeyleri yetersizdir. Modüler sistemin etkili uygulanması için yapılan öneriler şöyledir: Modüler öğretim için temel materyaller olan modüller, modüler program hazırlama/geliştirme ilkelerine göre yenilenmeli ve belirli aralıklarla değerlendirilerek elde edilen bulgulara ve teknolojik gelişmelere göre güncellenmelidir. Mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarının donanımı ve insan kaynakları da modüler sistemdeki içeriğin öğretilebilmesine uygun hale getirilmelidir. Modüler sisteme uygun sınıf geçme ve sınav yönetmeliği hazırlanmalı, kazanılan beceri ve yeterlikler Mesleki Yeterlik Kurumu ve diğer ilgili kurumlarla işbirliği içerisinde hareket edilerek sertifikalandırılmalıdır.