Eğitim fakültesi öğrencilerinin yeni binyılın öğrencileri : (OECD-new millennium learners) ölçütlerine göre değerlendirilmesi

Abstract

Bu araştırmada öğretmen adaylarının OECD kaynaklarına dayalı olarak ve alan yazından yararlanılarak ortaya konan Yeni Binyılın Öğrencisi özelliklerine sahip olma düzeyleri belirlenmeye çalışılmıştır. Araştırmanın evrenini üniversitelerin eğitim fakültelerinde öğrenim gören 1. ve 4. sınıf öğretmen adayları oluşturmaktadır. Araştırma kapsamında olasılığa dayalı örnekleme yöntemlerinden küme örnekleme yöntemi ile örneklem alınmış ve araştırmanın ön denemesi Anadolu Üniversitesi ve Osmangazi Üniversitesi’nde gerçekleştirildikten sonra, Marmara Üniversitesi, Mersin Üniversitesi, Celal Bayar Üniversitesi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Erciyes Üniversitesi, Erzincan Üniversitesi’nde öğrenim gören öğretmen adayları ile gerçekleştirilmiştir. Çalışılan öğretmen adayı evreninde amaçlar doğrultusunda ve belli ölçütlere dayanarak oluşturulan kümelerden seçkisiz olarak 6 eğitim fakültesi seçilmiştir. Faktör analizi ve uzman kanısı yardımıyla araştırmacı tarafından geliştirilen ve bir kişisel bilgi formu ve 38 derecelendirilmiş sorudan olusan veri toplama aracı bu fakültelerdeki birinci sınıf ve son sınıf öğrencilerine uygulanmıştır. Gönderilen anketlerde yüzde 53 dönüş oranı sağlanmıştır. İncelemeler yapıldıktan sonra kalan sağlam ve geçerli anketler 5122 adet olup, geçerli anket dönüş oranı %51 olarak gerçekleşmiştir. Öğretmen adaylarının “Yeni Binyılın Öğrencisi” olma düzeylerini belirmeyi amaçlayan bu araştırma tekil ve ilişkisel tarama modelleri kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Veriler çözümlenirken betimsel istatistikler, iç tutarlılık testleri, varyans esitliği testleri, t testi ve tek yönlü varyans analizi (ANOVA) kullanılmıştır. Araştırma verilerinin çözümlenmesinden sonra elde edilen sonuçlara göre; Öğretmen adaylarının, “Yeni Binyılın Öğrencileri” özelliklerini taşıma düzeyleri; · Öğretmen adaylarının cinsiyetlerine göre, · Öğretmen adaylarının öğrenim gördükleri sınıfa (1. ve 4) göre, · Öğretmen adaylarının öğrenim gördükleri alanlara göre, · Öğretmen adaylarının öğrenim gördükleri üniversitelere göre, · Öğretmen adaylarının aile gelir düzeylerine göre farklılık göstermektedir. Öğretmen adaylarının “Yeni Binyılın Öğrencisi” özelliklerine genelde olumlu yanıtlar verdikleri ve bu özelliklere ortalamanın üzerinde bir düzeyde sahip oldukları görülmüştür. Öğretmen adaylarının “Alternatif Bilişsel Özellikler” alt boyutunda yüksek düzeylerde olduğu görülmüştür. YBÖ olma bakımından Öğretmen adayları YBÖ nün en çok bu alt boyutunda (ÖÖB ile beraber) olumlu görüş bildirmişlerdir. “Kültürel Sosyal Değerler” konusu en düşük puanların ortaya çıktığı başlıktır. Öğretmen adayları bu değerler bakımından çoğunlukla olumsuz bir görüntü çizmişlerdir. Öğretmen adaylarının “Öğretme Öğrenmeden Beklentileri” bakımından cinsiyetten ve sınıftan bağımsız bir sekilde yüksek beklentiler içerisinde oldukları görülmüştür. Sonuç olarak; öğretmen adaylarının, Yeni Binyılın Öğrencisi Özelliklerini oluşturan alt boyutlardan “Alternatif Bilişsel Özellikler” düzeyi ve “Öğretme Öğrenmeden Beklentiler” düzeylerinin yüksek olduğu buna karşın “Kültürel Sosyal Değerler” düzeylerinin düşük olduğu ve henüz öğretmen adayları tarafından kabul görmediği belirlenmiştir. Genel anlamda özelliklerin dağılımı değişkenlere göre incelendiğine oldukça heterojen bir görüntü ortaya çıkmıştır. Bu nedenle öğretmen adaylarının “Yeni Binyılın Öğrencileri” özeliklerine ait düzeylerinin oldukça heterojen bir yapıda olduğu ve toplamda olumlu bir düzeyde olduğu görülmüştür.