XIX. yüzyılda Hatay'ın idari, sosyal, kültürel ve ekonomik yapısı

Abstract

XIX. yüzyıl, Osmanlı Devleti'nde en fazla değişmenin yaşandığı dönemdi. Bu dönemde yaşanan değişimler, günümüz yaşantısının idari, sosyal, kültürel ve ekonomik temelini oluşturmuştur. Bu nedenle Osmanlı Devleti'nde, XIX. yüzyılda yaşanan değişimleri daha somut şekilde görebilmek amacıyla, Hatay'ın XIX. yüzyıldaki sosyo-kültürel, ekonomik ve idari yapısı incelenmiştir. Her parça bütünü yansıtır, bütün de parçaların birleşiminden oluşur görüşüyle Hatay'daki, dolayısıyla Osmanlı Devleti'ndeki değişimler incelenmiştir. Halkın yaşam tarzı, toplumun demografik yapısı, kültürel ve ekonomik hayatın bu dönemde nasıl olduğu incelemenin cevaplamaya çalıştığı sorulardır. İncelemenin ana kaynağı olarak, devlet yıllıkları olarak bilinen salnameler kullanılmıştır. Vilayet salnamelerinin çıkış tarihi olan 1867'den XIX. yüzyılın sonuna kadar çıkan Halep Vilayet Salnameleri incelenmiştir. İnceleme sonucu tekrar bilgileri veren salnameler elenerek, on salname kullanılmıştır. Bunun dışında XIX. yüzyılda bölgede bulunan seyyah ve araştırmacıların verdiği bilgilerden de yararlanılmıştır.