| dc.description.abstract | Cyperus esculentus Eski Dünya'ya özgü, yenilebilir, saz ailesine ait çok yıllık, çimen benzeri bir bitkidir. Bu tür, Kuzey Amerika'nın tropik ve subtropiklerinde yaygın olarak bulunmaktadır. Cyperus esculentus, Afrika'da popüler bir atıştırmalık olarak tüketilmektedir. Toprak bademi veya kaplan fıstığı olarak adlandırılan yenilebilir yumruları için, İspanya'da ve diğer Avrupa ülkelerinde yaygın olarak tüketilen süt benzeri tatlı bir içecek olan horchata de chufa yapmak için yetiştirilmektedir. Horchata de chufa zengin protein ve mineral (fosfor ve potasyum) içeriğinden dolayı son derece besleyici bir içecektir. Farmakolojide hipertansiyon, diyabet, varis tedavi ve profilaksisinde kullanılmaktadır. Yağ, nişasta, protein, mineral ve vitamin içeren küçük yumru köklerden dolayı potansiyel bir ekonomik üründür. Geniş kullanım olanakları ve yeni bitki arayışı nedeniyle, kaplan somunu son zamanlarda çiftçiler ve gıda endüstrisi için cazip bir alternatif ürün haline gelmektedir. Türkiye'de iki tescilli çeşidi olmasına rağmen, ülke çapında bilinmemesi ve hasat mekanizasyonunun yetersizliği nedeniyle yeterince yetiştirilememiştir. Cyperus esculentus'un kaliteli bir yağ kaynağı olması, nişasta açısından zengin oluşu ve ayrıca barındırdığı antioksidanlar nedeniyle kanserden koruyucu özelliklere sahip olduğu belirtilmektedir. Cyperus esculentus sütünün düşük glisemik karbonhidrat içeriği nedeniyle diyabet hastalarında, kilo vermek isteyenlerde, ayrıca çölyak hastaları ve laktoz intoleransı olanlar için de uygun bir içecek olduğu kayıtlıdır. Katalaz, amilaz, lipaz gibi enzimleri içerdiğinden sindirim, şişkinlik ve ishal sorunları olanlara da önerildiği belirtilmektedir. | en_US |
