Kısa zincirli sfingolipidlerin akciğer kanseri hücreleri üzerindeki etkileri

Abstract

Akciğer kanseri henüz tedavisi bulunamamış tüm dünyada ölüm nedenlerinin baş sırasında yer alan küresel bir hastalıktır. Son zamanlarda bu alanda yapılan birçok çalışmanın da temel amacı apoptozis ile ilişkili düzenleyici mekanizmaları anlamak ve anti kanser ilaçların geliştirilmesine yeni yaklaşımlar sağlamaktır. Sfingolipid grubu bir molekül olan seramidin kanser patogenezi ve tedavisinde apoptozun tetiklenmesi, hücre proliferasyonu ve migrasyonunun düzenlenmesinde etkisi büyüktür. Kilit role sahip olan seramidlerin, apoptoz yolaklarının bir çoğunda görev aldıkları ve sitoplazmadaki seviyeleri arttığında programlı hücre ölümüne yol açtığı yapılan çalışmalarda gösterilmiştir. Biz de bu çalışma ile C2 ve C6 seramidin kombine formunun Türkiye ve tüm dünyada en çok ölüm sebebi olan akciğer kanser hücreleri üzerindeki etkilerini araştırdık. Bunun için önce in vitro ortamda kısa zincirli sfingolipidlerin etken dozunu zamana bağlı olarak belirledik, C2 ve C6 kombine formunun belirlediğimiz IC50 konsantrasyonunda A549 hücreleri üzerindeki sitotoksisite etkilerini MTT kolorimetrik testi ile tespit ettik. Hücrelerin yapısında oluşan morfolojik değişikleri ikili boyama sonucunda önce konfokal mikroskopu ile, daha sonra geçirimli elektron mikroskopu ile gözlemledik. Sonuç olarak C2 ve C6 kombin seramidin A549 insan akciğer kanseri hücre hattındakı sitotoksik ve apoptotik etkileri belirlenmiş ve çalışmamızın sonucu olarak hücrelerde apoptozisi gösteren morfolojik ve ince yapısal değişiklikler saptanmıştır. Bu çalışma sonrasında hücrelerin sfingolipid ve lipid metabolizması kanser tedavisi ile ilişkilendirilerek yeni tedavi yaklaşımı seçeneği ortaya konmuştur. Elde ettiğimiz sonuçların akciğer kanserinde C2 ve C6 kombine formunun alternativ bir tedavi çeşiti olarak kullanılmasına yönelik ileriye dönük başka çalışmalara da ışık tutacağı kanaatindeyiz.