Uluslararası Bakalorya Programı ve Milli Eğitim Bakanlığı ortaokul matematik ders kitaplarının prakseolojik analizi : Cebirsel ifade, denklem ve eşitsizlikler

Abstract

Çalışma kapsamında, MEB tarafından açıklanan 2023 Vizyon Belgesi ile eğitim anlayışı ve felsefesi yönünden benzetilen, dünya çapında 150'den fazla ülkede benimsenmiş Uluslararası Bakalorya Programı ile Millî Eğitim Bakanlığı öğretim programlarını ve ders kitaplarını karşılaştırmak, öğretim programlarında ve ders kitaplarında cebir konularının nasıl ele alındığını karşılaştırmak amaçlanmıştır. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi yöntemi kullanılmıştır. Çalışmanın amacı doğrultusunda IB Programının standart ve ileri düzey matematik ders kitapları ve MEB 6,7,8. Sınıf ders kitapları biçimsel ve programa uygunluk açısından incelenmiş; ardından her iki programın ders kitaplarında cebir alanındaki (cebirsel ifadeler, denklem ve eşitsizlikler) konuların ekolojik ve prakseolojik analizi yapılmıştır. Prakseolojik analizde tespit edilen problem çözme görevlerindeki problem tiplerinin bağlamlarına göre dağılımı incelenerek karşılaştırma yapılmıştır. Yapılan araştırma sonucunda, ders kitaplarında biçimsel ve programa uygunluk açısından büyük farklılıklar olmadığı, cebir konusunun ekolojisinin her iki kitapta farklı olduğu ve ekolojik analize göre aritmetikten cebire geçiş sürecinin farklı olduğu belirlenmiştir. Belirlenen 12 matematiksel organizasyonda yapılan prakseolojik analizler sonucunda MEB kitaplarında toplam 710 görev, 47 görev tipi ve 49 teknik; IB kitaplarında toplam 1759 görev, 58 görev tipi ve 78 tekniğin verildiği belirlenmiştir. MEB'de verilen görevlerden %35,63'ü; IB'de ise %3,75'i çözümlü olarak verilmektedir. MEB'de verilen görevlerden 43 tanesi, IB'de 149 tanesi problem çözme görevidir.