dc.description.abstract | Türkiye'nin Antalya bölgesinde toplanan Lagoecia cuminoides L. bitkisi üzerinde kapsamlı kimyasal kompozisyon ve biyolojik aktivite araştırması gerçekleştirilmiştir. Bitki meyvesinden hidrodistilasyon yöntemi ile uçucu yağları (LCUY-1, LCUY-2), meyve, yaprak ve kök kısımlarından %60 metanol ile ekstreleri (sırasıyla, LCMEM, LCMEY, LCMEK) ve meyveden sabit yağ asitleri (LCSY-1 ve LCSY-2) elde edilmiştir. Uçucu yağ ve sabit yağ asitlerinin kompozisyonları GC-FID/MS tekniği, polar ekstrelerin ise LC-MS/MS tekniği ile araştırılmıştır. Uçucu yağ ve ekstrelerin antioksidan etkileri DPPH, TEAC ve YPİTK-biyootografik yöntemler ile değerlendirilmiştir. Ekstrelerde toplam fenol ve flavonoit miktar tayinleri gerçekleştirilmiştir. Bununla birlikte, uçucu yağ ve ekstrelerinin anti-?-amilaz, anti-asetilkolinesteraz ve antimikrobiyal aktiviteleri araştırılmıştır. Uçucu yağlarda ana bileşikler olarak timol (%85,7 ve 28,8), ?-terpinen (%6,4 ve 56,8), ve p-simen (%4,8 ve 9,4) tespit edilmiştir. Doymamış yağ asitlerinden oleik asit, LCSY-1 yağının %76,5'ini oluştururken, LCSY-2'de ise linoleik, oleik ve linolenik asitler sırasıyla, %25,8, %24,0 ve %10,7'sini oluşturmaktadır. Doymuş yağ asitleri her iki yağda hekzadekanoik asit (%5,7 ve 28,5) ile temsil edilmiştir. Uçucu yağlarında güçlü ABTS•+ katyon radikali süpürücü etki, ekstrelerde ise güçlü DPPH• serbest radikali süpürücü etki saptanmıştır. Semipreparatif YPİTK-biyootografi tekniği ile antioksidan etkili bileşikler izole edilerek spektrometrik yöntemlerle teşhis edilip timol, 3-kafeoilkuinik asit ve kersetin glikozitleri (rutinozit, pentozit, heksozit) antioksidan etkiden sorumlu bileşikler olarak saptanmıştır. Ellman testinde en yüksek anti-asetilkolinesteraz aktiviteyi uçucu yağlar (%36,5 ve 39,3) göstermiştir. Pankreatik ?-amilaza karşı tüm numuneler zayıf inhibitör etki sergilemişlerdir. MİC ve MBC değerlendirilmesinde numuneler zayıf antimikrobiyal aktivite göstermişlerdir. | en_US |