Öngörücü hızlı-bozuk konuşma envanteri-R ve akıcılık değerlendirme bataryasının Türkçe geçerlik ve güvenirlik çalışması

Abstract

Bu çalışmanın amacı Öngörücü Hızlı-Bozuk Konuşma Envanteri-R (PCI-r) ve Akıcılık Değerlendirme Bataryası’nın (ADB) Türkçe geçerlik ve güvenirliğini incelemektir. Bu amaç doğrultusunda 6-55 yaş arası akıcılık bozukluğu olan gruba (n=60) ve akıcı kontrol grubuna (n=60) ulaşılmıştır. Akıcılık bozukluğu olan grup iki DKT tarafından algısal olarak değerlendirilip sadece hızlı-bozuk konuşanlar (sHBK), hem hızlı-bozuk konuşan hem kekemelik gösterenler (HBK+KKM) ve sadece kekemelik gösterenler (sKKM) olmak üzere üç gruba ayrılmıştır. Çalışmadan elde edilen bulgulara göre iki DKT arasındaki uyum kabul edilebilir seviyededir. Açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi sonuçları PCI-r’nin ilk 10 maddesiyle birlikte tek bir faktörü desteklediğini göstermektedir. PCI-r, sHBK ve HBK+KKM gruplarını sKKM ve kontrol gruplarından ayırabilirken sHBK ile HBK+KKM’yi birbirinden ayırt edememektedir. ADB sonuçları ise sHBK’nin yüksek oranlarda normal akıcısızlık, ortalama artikülatör hız ve hız değişkenliğine sahip olduğunu göstermektedir. sHBK’de oral-motor koordinasyon problemi gözlenmemiştir. HBK+KKM grubu ise düşük oranda normal akıcısızlıklar göstermelerine rağmen, oral-motor problemleri yüksek orandadır ve konuşma hızları yüksektir. Hem PCI-r hem de ADB’nin iç tutarlılık, test-tekrar test ve değerlendiriciler arası güvenirliğine ait sonuçları her iki değerlendirme aracının kişideki HBK semptomlarına ilişkin bilgi toplayan, yordayan ve rehberlik sunan klinik araçlar olarak kullanılabilecek geçerli ve güvenilir testler olduğunu desteklemektedir.