Litmus Türkçe cümle tekrarı testinin geçerlik güvenirlik çalışması

Abstract

Bu çalışmada LITMUS Türkçe Cümle Tekrarı Testinin (LITMUS TR) geçerlik ve güvenirlik çalışmasının yapılması ve testin Türkçeye kazandırılması amaçlanmıştır. Çalışma, tipik dil gelişimi gösteren 250 ve gelişimsel dil bozukluğu (GDB) olan 44 çocuk ile yapılmış; LITMUS TR'nin yanı sıra Türkçe Okul Çağı Dil Gelişimi Testi de (TODİL) uygulanmıştır. Kapsam geçerliliği için LITMUS TR'nin oluşturulma sürecinde hangi standartların benimsendiği, hangi uzmanların görüşlerinden yararlanıldığı açıklanmıştır. Yapı geçerliliği analizi ile testin tipik dil gelişimi gösteren ve GDB olan çocukları ayırt edebildiği, yaş değişkeni ile arasında anlamlı ilişki olduğu, cinsiyet değişkeninin test performansında belirleyici olmadığı gösterilmiştir. Madde güçlük ve madde ayırt edicilik değerleri bildirilmiş; her test maddesinin toplam test puanları ile ilişkisi belirlenerek testteki her maddenin testin bütünü ile uyumlu olduğuna dair kanıt sağlanmıştır. LITMUS TR ile TODİL'in tüm alt testleri arasında anlamlı ilişki olduğu gösterilerek ölçüt geçerliliği için kanıt sunulmuştur. Testin güvenirlik katsayısı hem örneklemin genelinde hem de seçilmiş alt gruplar için çok yüksek bulunmuştur. Test-tekrar test yöntemi ile istikrarlılık analizi; puanlayıcılar arası güvenirlik bilgisi ile eşdeğerlik analizi yapılmıştır. Testin tanısal doğruluğu ROC eğrisi analizi ile belirlenerek tipik dil gelişimi gösteren ve GDB olan grupları %80 ve üstünde doğru ayırt edebildiği bulunmuştur. Böylece LITMUS TR'nin GDB'yi tanılamada destek olarak kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir ölçüm aracı olduğu gösterilmiştir.