Mekân Tasarlama Eylemi ve Eğitimine Karmaşıklık Teorisi Üzerinden Çağdaş Bir Yaklaşım

Abstract

Bilinmelidir ki karmaşık, öngörülemeyen ve değerleri çoğulcu olan konularla uğraşan tasarımcılar, günümüzde rasyonel tasarım metotları yaratma ya da kullanma çabasından uzaklaşarak yeni sorgulama ortamları-araçları yakalama arayışı göstermektedir. Bu çerçevede çalışmanın amacı; genelde tasarlama, özelde ise mekân tasarlama eyleminin yükümlülüklerinin sorgulanarak mekân tasarımı eğitimine yönelik yeni-yeniden önem kazanan temel değerlerin ortaya konulmasıdır. Bu yönde Karmaşıklık Teorisi, mekân tasarımı eğitimi için “çağdaş bir yaklaşım” geliştirilmesinde önemli bulunarak değerlendirilecektir. Mekân tasarlama eyleminin özünün ya da altında yatan bilincin ilişkiler ağına dayalı olduğu görülmektedir. Bu öz ise görünmez ilişkilere olanak tanıyacak ve bu ilişkileri anlayacak bir sistem teorisi içermekte olup, tasarım eğitiminin, daha önce olduğundan farklı olarak daha karmaşık ve anti-rasyonel hale getirecek bir yaklaşım gerektirmektedir. Bu yaklaşım biçimini ise bütünleşik tasarım yaklaşımının karşılayabileceği görülmektedir.

It should be known that today the designers, which have to deal with the issues that are complex, non-predictable and pluralistic in values, seek to new inquiry environments and tools by getting away from the effort to create or use rational design methods. In this context, the aim of this study is to reveal re-emerging values of spatial design education by means of questioning the responsibility of the act of design in general and the spatial design in particular. In this respect, the Theory of Complexity is seen important to develop a contemporary approach for spatial design education. It is seen that the essence of the spatial design or its consciousness based on the network of relationships. This essence includes a systems theory which allows and understands invisible relations. This theory offers an approach which would make design education be more complex and antirational unlike before. It is seen that the integrated design approach can meet this approach.