| dc.description.abstract | Mentha spicata L., ülkemizde doğal olarak yetişen, Lamiaceae familyasından tıbbi ve aromatik özellikleri ile gıda, ilaç, kozmetik ve kimya sektöründe büyük öneme sahip bir türdür. Akdeniz, Güney ve Batı Avrupa, Rusya, Asya, Türkiye ve ABD'nin ılıman bölgelerinde yetişmekte ve yaygın olarak kültürü yapılmaktadır. Ülkemizde bahçe nanesi veya eşek nanesi olarak bilinen Mentha spicata subsp. spicata ile kıvırcık ismiyle bilinen Mentha spicata subsp. condensata doğal olarak yetişmektedir. Mentha spicata subsp. spicata sebze ve baharat olarak yüzyıllardır kullanılmaktadır. Tıbbi amaçlarla mide bulantısına karşı, gaz giderici, safra kanalı ve gastrointestinal sistem spazmlarında, öksürük ve soğuk algınlığı tedavisinde, aromatizan, irrite kolon sendromu, oral ve farenjiyal mukoza iltihabına karşı kullanılmaktadır. Aromaterapide inhalasyonla bulantı ve kusmaya karşı, haricen ise kas krampları ve baş ağrısında kullanım alanına sahiptir. Bahçe nanesinin karvonca zengin uçucu yağları hariç herhangi bir resmi farmakopede monografı bulunmamaktadır. Bu tez çalışmasında, ülkemiz için büyük önemi olan bu türün kalite standartlarının oluşturulması için Avrupa Farmakopesi formatında bir monograf hazırlanması amaçlanmıştır. Farklı bölgelerde yetiştiricilerden temin edilen kültür formları ile kurutulmuş kaba toz hazır örnekler botanik ve farmakognozik bakımdan incelenmiş, bazı sınır testleri yapılmış, ayrıca su distilasyonu ile elde edilen uçucu yağlarının kalitatif ve kantitatif analizleri gerçekleştirilmiştir. Bunun yanında, gıda olarak yaygın kullanımından yola çıkılarak, mikrobiyolojik kontrolleri ve taşıdığı rozmarinik asit miktarları ortaya konmuştur. | en_US |
