Eskişehir kenti bağlar semti özelinde stüdyo tipi konut dönüşümünün incelenmesi

Abstract

Eskişehir kentinin "günümüz söylemiyle" bir öğrenci kentine dönüşmesiyle birlikte, kentsel ölçekte kentin üniversitelere yakın bölgelerinde konut mekanlarının, zamanın ruhu ile birlikte bir dönüşüme girdiği gözlemlenmektedir. Bu dönüşüm, mimarlığın her dönem gündeminde olan konut tartışması ile ele alınabileceği gibi, yaşanan mekansal dönüşümün Bağlar semtini (Eskibağlar ve Yenibağlar) bir öğrenci yerleşimine dönüştürmesi sebebiyle, "konut" başlığının ötesinde, içerisinde gündelik hayat ve üretim ilişkilerini de barındıran toplumsal bir vaka olarak ele alınmasını zorunlu kılmıştır. Bu tez çalışmasında, Eskişehir Anadolu Üniversitesi Yunus Emre Kampüsü (AÜYEK) civarında yer alan Eskibağlar ve Yenibağlar (Bağlar) semtlerinde 2000'li yıllarda gerçekleşmeye başlayan stüdyo daire üretimi (1+1, 1+0); mimarlığın meta olarak ürettiği mekanların nitelikleri ile birlikte bu konutlar üzerinden gelişen kentin sermaye üretimi ve gündelik hayat ilişkileri ile ele alınmaktadır. Mimarlık literatürüne geçici konaklama mekanları olarak giren "apart daire" kullanımı, çalışma alanı içerisindeki stüdyo tipi konutların geneli için yerel bir isim halini almıştır. Bu çalışma ile birlikte kentin gündelik hayatı ile birlikte gündelik dilinde de yer edinen konut dönüşümünün neden ve sonuçları aranmaya çalışılmaktadır. Bu kapsamda çalışma alanı içerisinde yer alan örnek yapılarda ve alanın genelinde, mimarlık bilgisi ve pratiğinin üretimleri tartışılırken, bir yandan da toplumsal hayatın, gündelik hayat ilişkilerinin ve kentsel aktörlerin dönüşen mekan üzerindeki etkileri, tarihsel veriler ve imar alanındaki düzenlemeler ışığında aktarılmaktadır. Öğrenciler tarafından yerleşim alanı olarak benimsenen çalışma alanının, olumlu/olumsuz yönleri tespit edilerek gelecekte de öğrenci yerleşkesi olarak sürdürülebilmesinin mekansal karşılıkları öneriler şeklinde geliştirilmektedir.