Türkiye'de Biyo-İktidar Açısından Sağlık Hizmetleri ve Kadın

Abstract

İktidar, modern çağ ile birlikte evrilerek, farklı anlamlarla kendini yeniden yapılandırmıştır. Michel Foucault'un biyo-iktidar çözümlemesi bu yeniden yapılanma sürecinde modern iktidarı ele alırken önemli bir başvuru kaynağıdır. İktidarı sadece devlet ve aygıtları çerçevesinde ele almak yerine, tüm toplumsal alanlara nüfuz eden iktidar ilişkileri temelinde analiz eden Foucault, iktidara olumlu anlamlar yüklemiştir. Foucault'ya göre biyo-iktidar kendisini, öldürerek, kapatarak değil, hayatta tutarak, var eder. Biyo-iktidarın temel konularından birisi olan nüfus politikalarının en önemli uygulama alanı ise, sağlık ve kadın sağlığıdır. Refah devletinin düzenleme aracı olarak nüfus politikaları, kadın sağlığı hizmetleriyle paralel olarak uygulanmakta ve nüfus konusu kadının üreme kapasitesi üzerinden somutlaştırılmaktadır. Bu çalışmada Michel Foucault tarafından ortaya konulan biyo-iktidar kavramı, Türkiye'de nüfus politikası ve uygulamalarının bir aracı olarak kadınlara sunulan sağlık hizmetleri özelinde çözümlenmiştir.

Power has restructured itself with different meanings, evolving along with the modern era. Michel Foucault's bio-power analysis is an important source of information when considering modern power in this restructuring process. Instead of taking the power within the framework of the state, Foucault who analyzed the power on the base of power relations including to all social areas, attributed affirmative meanings to power. According to Foucault, bio-power is generating itself by keeping alive, instead of killing or closure. As one of the most important topics of bio-power; health and women health are the major implementation areas in particular. Population politics, as an important manipulation instrument of welfare state, are arranged parallel to the women's health services and objectified via female reproduction capacity. In this study, the concept of bio-power, as introduced by Michel Foucault, is analyzed on the basis of health services for women which is an instrument of population politics and implementations in Turkey.