BIST 30 Endeksinde Yer Alan İşletmelerin Finansal Performans Değerlemesinde TOPSIS Yaklaşımı

Abstract

Hisse senedi yatırımlarında yatırımcılar tarafından ele alınan kriterler arasında işletmelere ait mali tablolar yardımı ile hesaplanan finansal oranlar önemli bir yere sahiptir. Finansal oranlar, mali tablolardan elde edilen karmaşık ve ham verilerden standart bilgiler elde etmeye ve farklı işletmeler arasında finansal başarı kıyaslaması yapmaya yarayan kullanışlı araçlardır. Ancak birden fazla finansal oran incelenerek birçok hisse senedi arasından performansı yüksek olanı belirleyebilmek bilgi karmaşası oluşturmakta ve finansal oranlara göre karar vermeyi zorlaştırmaktadır. Buna rağmen finansal oranlar yatırım öncesi süreçlerde sıklıkla yardımcı göstergeler olarak kullanıldıklarından dolayı literatürde payların piyasa performansı ile işletmelerin finansal performansı arasındaki ilişki sıkça irdelenen bir konu olmuştur. Bu çalışmada piyasa fiyatı ve günlük işlem hacmi performanslarına göre BIST 30 endeksine girmiş olan paylara ait finansal performans analizinde çok kriterli karar yöntemlerinden biri olan TOPSIS (Technique for Order Preference by Similarity to Ideal Solution) yöntemi kullanılmıştır. Yöntem yardımıyla birden çok finansal orana dayalı performans sıralaması elde edilmiştir.

Among the considered criterias by investors for equity investments, financial ratios calculated by financial statements of the company has an important place. Financial ratios are derived from the financial statements to obtain standardized information from complex raw data and are useful tools for making financial performance comparisons among different enterprises. However, examining multiple financial ratios at the same time to determine high performance stocks among many others creates informational convergence and complicates decision making based on financial ratios. Yet, financial ratios are often used as auxiliary indicators in pre-investment process and so the relationship between market performance of the shares and the company's financial performance has been a frequently discussed topic in the literature. In this study, multi criteria decision technique TOPSIS (Technique for Order Preference by Similarity to Ideal Solution) is applied for the financial performance analysis of the shares which took place in the scope of BIST 30 index due to their market price and daily trading volume. By using this method, performance ranking based on multiple financial ratios have been obtained.