Denetçi Yargısının Nesnelleştirilmesinde Kullanılabilecek Başlıca Yöntemler ve Bayes Yaklaşımı

Abstract

Denetim sürecinin birçok evresinde denetçi karar alma durumundadır ve bu kararları alırken genellikle öznelyargısını kullanmaktadır. Uygulamada denetçi yargısının nesnelleştirilmesinde kullanılan ve kullanılabilecekolan çeşitli yöntemler bulunmaktadır. Çalışmada öncelikle söz konusu yöntemler açıklanmıştır. Bu yöntemlerarasında yer alan Bayes yaklaşımı, denetçi yargısının nesnelleştirilmesinde genel bir yaklaşım olarak önerilmişve denetim sürecinin çeşitli evrelerinde etkin bir şekilde kullanılabileceği vurgulanmıştır. Denetçi yargısının Bayes yaklaşımı ile nesnelleştirilmesi amacı taşıyan bu çalışmada "Denetçi Yargısının Nesnelleştirilmesinde Bayesyaklaşımı ve Bir Uygulama" isimli doktora tezinden elde edilen sonuçlar kullanılmıştır.Söz konusu çalışmada, denetçinin ön inceleme ve işin alınması evresindeki kararları üzerinde etkili olabilecekdeğişkenlerin Bayes yaklaşımı (Lojistik regresyon modeli kullanılarak) ile analizinde elde edilen bulgulardan,incelenen değişkenlerin denetçinin işi kabul etmesi olasılığı üzerinde etkili olabileceği görülmüştür. Sonuçta,Bayes yaklaşımının denetim sürecinde genel bir yaklaşım olarak benimsenmesiyle, denetim sürecinin etkililiğinin ve etkinliğinin artırılabileceği düşünülmektedir

In many phases of audit process, auditor makes some decisions and uses his/her subjective judgement in takingdecisions. In practice there are methods which are used or can be used to objectify the auditor’s judgement.First of all, in this study these methods are explained. Bayesian approach which is one of these methods, is suggested as a general approach to objectify the auditor’s judgement and it is emphasized that it can be used effectively in different phases of auditing process. In this study which the main aim is to objectify the auditor’s judgement by Bayes approach, the results found in doctorate thesis named as “The Bayesian Approach in Objectifying of Auditor’s Judgement And an Application” are used.In that study, the findings gained from analysis of varibles that can be effective in auditor’s decisions in the preengagement investigation and client acceptance phase by Bayes approach (by using logistic regression model),it is found out that the variables may be effective in the posibility of the auditors client acceptance. As a result,by adopting Bayesian approach as a general approach in auditing process, the effectiveness and productivity ofthe auditing process may be increased