"Çalışmak ya da Çalışmamak": Türkiye'de Kentsel Alanlarda Yaşayan Kadınların İşgücüne Katılmama Kararlarının Olası Belirleyicileri

Abstract

Bu çalışmada Türkiye’de kentsel alanlarda yaşayan kadınların işgücüne katılmama kararlarının olası belirleyicilerinin araştırılması amaçlanmıştır. Çalışmada kadınların sosyo-demografik özellikleri ve aile yapılarını dikkate alan bir yaklaşım benimsenmiştir. Kullanılan veriler Türkiye İstatistik Kurumu tarafından hazırlanan 2003 yılı Hanehalkı Bütçe Anketinden elde edilen fert düzeyinde verilerdir. Kadınların işgücüne katılmama kararlarını etkileyen faktörlere, tüm kadınlar, evli kadınlar olmak üzere iki ayrı lojistik regresyon modeliyle bakılmıştır. Bu modellerden elde edilen bulgular medeni durumun, eşin eğitim düzeyinin, ekonomik durumun ve çocuk sayısının kadınların işgücüne katılmamalarında önemli etkenler olduğu yönündedir. Eğitim seviyesi yükseldikçe kadınlar işgücüne katılım konusunda daha istekli hale gelmektedir. Eşin eğitim seviyesi yükseldiğinde kadınların katılım olasılığının da azaldığı gözlenmiştir. Ailenin ekonomik durumu iyileştiğinde diğer bir deyişle ailenin kullanılabilir yıllık geliri arttığında ve oturulan konutun mülkiyetine sahip olunduğunda, kadın katılım konusunda istekli davranmamaktadır. Diğer taraftan hanedeki çocuk sayısı işgücüne katılmama ihtimalini arttırmaktadır. 7-18, 0-6 yaş aralığında yer alan çocukların varlığının ise sanılanın aksine kadının işgücü piyasasına katılma olasılığını arttırdığı tespit edilmiştir. Dolayısıyla, kadınların çalışmama kararında çocuğun yaş aralığı değil çocuk sayısı önem taşımaktadır.

This study attempts to explore the factors influencing women's decision not to enter the labour force in urban Turkey. It adopts an approach which emphasises women's socio-demografic characteristics and their family backrounds. The evidence comes from a Household Budget Survey for the year of 2003 conducted by the Turkish Statistical Institution. Factors underlying female labor force participation are discussed on the basis of two logistic regression models: one for the whole data set, the other for the subset of married women. The findings of the models indicate the importance of marital status, husbands'education, economical status and the number of children as determinants of non-participation. Odds of non-participation decreases for the unmarried status. It is much more likely for single women to participate in the labour force. University and higher graduates are more willing to participate compared to less educated women. When the income situation of household improves women tend not to participate in the labor force. On the other hand, willingness to non-participate is positively affected by the number of children. The age groups of children do not keep married women from working outside the home. Therefore, it is not the age groups of children, but the number of children which affect the non-participation decision of married women.